Το εγχείρημα ξεκίνησε αναζητώντας την ιστορία όχι ως διαδοχική αφήγηση γεγονότων και εποχών, αλλά ως αστραπιαίο φωτισμό σημαντικών ή και άσημων στιγμών από την ιστορική διαδρομή συγκεκριμένων τόπων. Από τους συγγραφείς ζητήθηκε να επιλέξουν ένα θέμα αγκιστρωμένο σε έναν τόπο-λιμάνι και να αφηγηθούν μία ιστορία· να αναπλάσουν δηλαδή ένα περιστατικό της «μεγάλης» ή της «μικρής» ιστορίας, όπως εκείνοι θα το θεωρούσαν πιο ελκυστικό και πρόσφορο –χρησιμοποιώντας δηλαδή την παραδοσιακή ιστοριογραφική αφήγηση ή τη μυθοπλασία– με τη δέσμευση όμως της επιστημονικής εγκυρότητας και τεκμηρίωσης.
Στόχος της απόπειρας αυτής δεν ήταν τόσο να πλουτίσει ο αναγνώστης τις εγκυκλοπαιδικές του γνώσεις, όσο να οσμιστεί «ζωντανές» στιγμές του παρελθόντος, να πάρει κάτι από την αύρα μιας εποχής, ιδιαίτερα μάλιστα αν τυχόν ο τόμος τον συνοδεύει κατά τη διάρκεια μιας περιήγησής του στο Αιγαίο. Για τον λόγο αυτό το χρονικό ανάπτυγμα των κειμένων που φιλοξενούνται, επιδιώχθηκε να καλύπτει τη μακρά διάρκεια, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τα πιο πρόσφατα, και η ανάπτυξη στον χώρο να ακολουθεί τα λιμάνια, τόπους επίσκεψης των σημερινών ταξιδιωτών.
