Ο ρομαντικός Hermann Hesse υποστήριζε ότι η μελέτη της Ιστορίας σημαίνει υποταγή στο χάος, με ταυτόχρονη διατήρηση της πίστεως στο νόημα και την τάξη. Πράγματι, η ιδεαλιστική παράδοση της γενέτειράς του, που θεμελίωσε γνωσιολογικά τον όρο «Φιλοσοφία της Ιστορίας», κατέβαλλε κοπιώδεις προσπάθειες για να εντοπίσει -ή απλώς να προβάλει- λογικά σχήματα, αρχές και νόμους στην ατελεύτητη ροή των διηγημένων σε εμάς, «ιστορικών» γεγονότων. Στην πραγματικότητα, η θέαση της Ιστορίας ως προοδευτικής εκδιπλώσεως ενός καθορισμένου σχεδίου απετέλεσε σύλληψη του ευρύτερου Δυτικού Πολιτισμού και εξακολουθεί να απαντάται με ποικίλες μορφές στις διάφορες εκδηλώσεις του. Το ανά χείρας πόνημα εξετάζει τις ρίζες, την ιστορική διαδρομή και εμμέσως τις προοπτικές αυτής της συλλήψεως.