Η παρούσα μελέτη τοποθετεί το Ποντιακό Ζήτημα στο πραγματικό του πλαίσιο, αυτό του ευρύτερου Μικρασιατικού Ζητήματος. Αναφέρεται στο ποντιακό αντάρτικο στη βόρεια Μικρά Ασία, το οποίο συγκροτεί μια συγκλονιστική σελίδα αντίστασης ενός λαού απέναντι σε μια σκληρή, απολυταρχική εξουσία, υπενθυμίζοντας ότι η μετάβαση από την πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εποχή του εθνικού τουρκικού κράτους δεν ήταν ούτε αναίμακτη ούτε και ευθύγραμμη.
Aναλύεται εδώ η πολιτική της γενοκτονίας την οποία εμπνεύστηκε και υλοποίησε ο ακραίος εθνικισμός των Νεότουρκων, καθώς και οι διεθνοτικές σχέσεις που αναπτύχθηκαν στην περιοχή με τα αντίστοιχα κινήματα, όπως αυτό των Αρμενίων.
Τέλος, παρουσιάζεται η εξέλιξη της καταληκτήριας φάσης της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης 1919-1922, που θα κορυφωθεί με την ελληνική ήττα και την οριστική πλέον έξοδο των ελληνικών πληθυσμών από τον Πόντο και την υπόλοιπη Μικρά Ασία.
