1. Η εμπειρική ελευθερία της «αυτεξούσιας θέλησης»: το να μπορεί κανείς να επιλέγει και ν’ αποφασίζει κατά βούληση, χωρίς αλλότριες επεμβάσεις.
2. Η απόλυτη ελευθερία μιας νοητής πράξης, η οποία συγκροτεί την ουσία κάθε ανθρώπινου ατόμου.
3. Η ανθρώπινη ελευθερία ως οικειοθελής προσκόλληση τόσο στο Καλό όσο και στο Κακό.
Ο Σέλλινγκ οδηγείται στο συμπέρασμα ότι η πρώτη από αυτές τις αντιλήψεις είναι ελαττωματική· γι’ αυτό προτείνει ένα «υπερβασιακό»-νοητικό άλμα για να προσεγγιστεί η δεύτερη, και τελικά υποστηρίζει ένθερμα την τρίτη. Αλλά ακριβώς η τρίτη είναι η πιο σκανδαλώδης, επειδή θέτει στην ίδια μοίρα το Καλό με το Κακό. Η παραδοσιακή φιλοσοφία –που αξιολογεί το Καλό ως ανώτερο από το Κακό (Πλάτων, Πλωτίνος), ή θεωρεί ότι μόνο μια «καλή θέληση» που υπακούει στον ηθικό νόμο είναι ελεύθερη (Immanuel Kant)– διαδηλώνεται ως μονόπλευρη και ανεπαρκής!
