«Το Άγνωστο Αριστούργημα» είναι μια νουβέλα ύμνος στην ιδιοφυία του ζωγράφου που σαν μικρός θεός ανασυνθέτει τον κόσμο, τον αναμορφώνει, και συνεχώς επιδιώκει την τελειότητα στο έργο του. Το καλλιτεχνικό του δημιούργημα,παραμένονταςάγνωστο ακόμα (inconnu), είτε μη αναγνωρίσιμο ή και παρεξηγημένο(méconnu) από την κοινωνία, αντιπαραβάλλεται μόνο με τον έρωτα και φυσικάτον νικά.Ενσάρκωση ενός τέτοιου καλλιτέχνη είναι ο φανταστικός ζωγράφος Φρενχόφερ.
Στον αντίποδα του Φρενχόφερ, ο Μπαλζάκ δημιουργεί τον ζωγράφο Πιερ Γκρασού, έναν μέτριο ζωγράφο καβαλέτου, ο οποίος καταφέρνει μέσα από την απομίμηση γνωστών ζωγραφικών έργων, την προσαρμοστικότητά του στη ζήτηση της αγοράς, την αξιοποίηση κοινωνικών ευκαιριών και σχέσεων, να ανέλθει κοινωνικά ως πετυχημένος ζωγράφος. Η νουβέλα «Πιερ Γκρασού»αποτελεί επιπλέονένα κείμενο-ντοκουμέντο για τους ιστορικούς της τέχνης, με αναφορές στην καλλιτεχνική ζωή του Παρισιού κατά την Παλινόρθωση και την Μοναρχία του Ιουλίου (1814-1830).
Οι δύο νουβέλες, τυπωμένες αντίστροφα στην έκδοση αυτή σαν ένδειξη της διαφορετικής αφετηρίας ανάπτυξης του κοινού τους θέματος, αλληλοσυμπληρώνονται σε προβληματισμό για την τέχνη και τον ρόλο της, το έργο τέχνης και τη φύση του καλλιτέχνη. Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να απολαύσει για άλλη μια φορά το πλούσιο σε στοχασμό, γλαφυρό κείμενο του Μπαλζάκ και να αναλογιστεί πάνω σε ερωτήματα που εγείρονται για την τέχνη στην εποχή μας.
