Στόχος του πονήματος αυτού είναι να εξειδικεύσει θεματικώς την ιστορία της Ελληνικής Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας. Ο συγγραφέας προτίμησε τον όρο αυτό, διότι ανήκει στον κύκλο των προαναφερθέντων ιστορικών, οι οποίοι τονίζουν τον ελληνικό της χαρακτήρα. Ωστόσο αποτυπώνοντας την πραγματικότητα εκείνης της περιόδου, χρησιμοποιεί και τον όρο Ρωμανία, καθώς εκείνη την εποχή έτσι ονομαζόταν η αυτοκρατορία και Ρωμαίοι οι υπήκοοί της.
Ο πρώτος αυτός τόμος αναφέρεται στην πολιτική και στρατιωτική ιστορία της αυτοκρατορίας από κτίσεως της Κωνσταντινουπόλεως (324 μ.Χ.) έως και την Δυναστεία του Αμορίου (867 μ.Χ.). Όσο αφορά την πολιτική ιστορία γίνεται κυρίως λόγος για ζητήματα διοικήσεως και εσωτερικών ερίδων, καθώς τα θέματα θρησκευτικής, οικονομικής και πολιτιστικής πολιτικής θα εξεταστούν σε ξέχωρους τόμους.
Αρχικώς γίνεται αναφορά στα βασικά χαρακτηριστικά της αυτοκρατορίας, τα πολιτειακά της όργανα και τον ρόλο του αυτοκρατορικού θεσμού. Έτσι ο αναγνώστης προτού μπει στην ανάγνωση των πολιτικών και στρατιωτικών γεγονότων αποκτά μια εικόνα για την πολιτική δομή και τις αξίες του βυζαντινού κράτους. Στην συνέχεια περιγράφονται κατά δυναστείες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις και γίνονται με συνοπτικό τρόπο οι απαραίτητες θρησκευτικές αναφορές.
Η εξιστόρηση των γεγονότων φθάνει μέχρι τα μέσα της λεγομένης μεσοβυζαντινής περιόδου, με την εμφάνιση των Ρως (Ρώσων). Κατά την περίοδο αυτή η Ελληνική Αυτοκρατορία της Ρωμανίας θα μεταβληθεί εδαφικώς, αλλά θα εξακολουθήσει ως η κυρίαρχη στρατιωτική και πολιτιστική δύναμη του Μεσαίωνος. Θα αντιμετωπίσει τόσο δυτικούς όσο και ανατολικούς εχθρούς και θα διασώσει την Ευρώπη από τον αραβικό κίνδυνο. Στα τέλη της εξιστορούμενης περιόδου θα συντελεστεί ο εκχριστιανισμός σλαβικών λαών, ενώ παράλληλα θα αρχίσουν να διαμορφώνονται ως αυτοτελή κράτη, αυτά της δυτικής Ευρώπης.
