Νεωτερικότητα και Ακροδεξιά στα μετακομμουνιστικά Βαλκάνια
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-618-204-231-1
Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 11/2022
1η έκδ.
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
Ενιαία τιμή έως 31/5/2034
€ 19.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
17 x 24 εκ., 432 σελ.
Περιγραφή

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των μετακομμουνιστικών βαλκανικών χωρών, όπως η Ρουμανία, η Σερβία και η Βουλγαρία, είναι η πηγή της νομιμοποίησης των ακροδεξιών κομμάτων. Επειδή τα σημαντικότερα ακροδεξιά κόμματα αντλούν τη νομιμοποίησή τους από την ίδια την κομμουνιστική περίοδο, η κομμουνιστική κληρονομιά είναι υψίστης σημασίας για την κατανόηση των διαστάσεων τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης της υποστήριξης των ακροδεξιών κομμάτων σε αυτές τις χώρες. Αυτή η συνεργασία μεταξύ των δύο άκρων μπορεί να ερμηνευθεί ως ανησυχητικό φαινόμενο όσον αφορά τις προοπτικές εκδημοκρατισμού.

Επισημαίνοντας ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένο φαινόμενο, ο Παπασαραντόπουλος κάνει συγκριτικές αναφορές στην Ελλάδα, η οποία επίσης βίωσε έναν συνασπισμό μεταξύ απίθανων συντρόφων, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΑΝΕΛ, το 2015, κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του ευρωπαϊκού λαϊκισμού. Τελικά, όμως, οι συνασπισμοί αυτοί δεν είχαν διάρκεια. Αντιθέτως, οι «φαιοκόκκινες» συμμαχίες μπορεί να συνέβαλαν στην παρακμή της ακροδεξιάς στα μετακομμουνιστικά Βαλκάνια: ο αναχρονιστικός χαρακτήρας της ακροδεξιάς στις χώρες αυτές και η προσκόλλησή της στο παρελθόν καταδικάζουν τα ακροδεξιά κόμματα στο περιθώριο του πολιτικού συστήματος…

(Από τον Πρόλογο της Δάφνης Χαλικιοπούλου)

«Η μελέτη αυτή είναι το αναλυτικό εργαλείο που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε το τρέχον βαλκανικό φαινόμενο, τις αντιφάσεις και τις αντοχές των βαλκανικών κοινωνιών και τα μέτωπα που είναι έτοιμα να ανοίξουν ξανά στην περιοχή. Το τέλος της «μεταψυχροπολεμικής» επανάπαυσης που σηματοδοτεί η ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία και η ανοικτή σύγκρουση φιλελεύθερης δημοκρατίας και αυταρχικών καθεστώτων, προσδίδει στη διατριβή του Πέτρου Παπασαραντόπουλου νέες διαστάσεις. Γραμμένη  με μεράκι και βαθιά γνώση  είναι  μια διεθνούς  επιπέδου  μονογραφία συγκριτικής πολιτικής κοινωνιολογίας και σύγχρονης ιστορίας των  πολιτικών ιδεών. Εισφέρει, μεταξύ άλλων, την ιδιοφυή  έννοια της  «Ακροδεξιάς οξειδοαναγωγής» και την εύγλωττη έννοια της «αριστερής Ακροδεξιάς» . Αυτά τα σχήματα μας βοηθούν να κατανοήσουμε διεργασίες που συντελούνται  όχι μόνο στα Βαλκάνια  αλλά σε όλη την Ευρώπη».

Ευάγγελος Βενιζέλος

«Μια εντυπωσιακή και πρωτοποριακή συγκριτική μελέτη για την βαλκανική ακροδεξιά στα "καθυστερημένα", πολιτικο-πολιτισμικά μιλώντας, Βαλκάνια. Ποιά είναι η ιδεολογική και πολιτική ταυτότητα της βαλκανικής ακροδεξιάς και σε ποιό βαθμό αυτή η ταυτότητα συμπίπτει ή συγκλίνει με την αντίστοιχη δυτικοευρωπαϊκή; Άραγε, οι ενδεχόμενες διαφορές ανάμεσά τους αφορούν έναν βαλκανικό "πατρογονικό κομμουνισμό" ή και ενεργοποιούν το προνεωτερικό, εθνοτικό και θρησκευτικό, κοίτασμα των βαλκανικών κοινωνιών; Κρίσιμα ερωτήματα, που ο Π. Παπασαραντόπουλος θέτει, αναλύει διεξοδικά, και απαντά με σπάνια αξιολογική ουδετερότητα. Πρόκειται για μελέτη που εμπλουτίζει θεαματικά την υπάρχουσα βιβλιογραφία, απολύτως απαραίτητη για την κριτική κατανόηση του ακροδεξιού φαινομένου».

Ανδρέας Πανταζόπουλος 

«Στο νέο του βιβλίο ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος μετακινεί τον ερευνητικό του φακό από την μεταπολιτευτική Ελλάδα στα μετα-κομμουνιστικά Βαλκάνια. Δεν μετατοπίζεται όμως η ιδεολογική, πολιτική και ηθική οπτική που αφορά τους κινδύνους που διατρέχει η Δημοκρατία στην εποχή των ποικίλων αυταρχισμών και λαϊκισμών. Σε μια κρίσιμη «στιγμή» που ο ιστορικός αναθεωρητισμός νοσταλγώντας το εθνικιστικό, αυτοκρατορικό ή κομμουνιστικό παρελθόν οδηγεί τις χώρες σε νέες αυταρχικές ατραπούς, η μελέτη των Βαλκανίων αναδεικνύει ευρύτερες τάσεις της νέας εποχής. Αρκεί να μην συρρικνώσουμε τη βαλκανική πραγματικότητα σε όρους «καθυστερημένης Ανατολής», αλλά όπως κάνει ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος, να προσπαθήσουμε να συλλάβουμε την πολυπλοκότητα των χρόνων, των νοοτροπιών και των δυνάμεων που διατρέχουν την περιοχή».

Γιάννης Βούλγαρης

«Ο συγγραφέας διερευνά την άνοδο και την μετέπειτα εκλογική πτώση των ακροδεξιών κομμάτων στη Βουλγαρία, Σερβία και Ρουμανία. Ο συγγραφέας εξηγεί τις παρακαταθήκες από το κομμουνιστικό ή μεσοπολεμικό παρελθόν που συντέλεσαν στην αρχική άνοδο των κομμάτων αυτών αλλά και τους παράγοντες που εξηγούν την αποδυνάμωσή τους. Με αυστηρή τεκμηρίωση αναλύει τις ιδεολογικές θέσεις που κατατάσσουν τα κόμματα αυτά στην ακροδεξιά. Η εκλογική πτώση της ακροδεξιάς δεν σημαίνει εξαφάνιση της επιρροής της. Στην Ουγγαρία και Πολωνία τα κόμματα εξουσίας είναι εκείνα που υιοθέτησαν ακροδεξιές πολιτικές. Ο συγγραφέας αποδίδει, οξυδερκώς,  το γεγονός αυτό στην απόκλιση των αντιλήψεων για την εθνική ταυτότητα, τη θρησκεία και την ανοχή στη διαφορετικότητα που υπάρχει ανάμεσα στις ανατολικές και τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες».

Χρυσάφης Ιορδάνογλου

Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος γεννήθηκε το 1955 στην Καλαμάτα. Χημικός Μηχανικός της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Δρ Βαλκανικών Σπουδών. Μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου του «Ρήγα Φεραίου» και της συντακτικής επιτροπής του «Θούριου» στη μεταπολίτευση του 1974. Αντιπρόεδρος του πρώτου μεταδικτατορικού Κεντρικού Συμβουλίου της ΦΕΑΠΘ και μέλος του Κ.Σ. της ΕΦΕΕ την ίδια περίοδο. Εργάσθηκε ως δημοσιογράφος στις εφημερίδες Αυγή, Εγνατία, Θεσσαλονίκη και στο περιοδικό Αντί. Ιδρυτής του εκδοτικού οίκου Παρατηρητής, διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού της Θεσσαλονίκης Ράδιο Παρατηρητής και του λογοτεχνικού περιοδικού Παρατηρητής. Υπεύθυνος εκδόσεων στον εκδοτικό οίκο Επίκεντρο. Ιδρυτικό μέλος του Κέντρου για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (Center for Democracy and Reconciliation in Southeast Europe, CDRSEE) και γενικός γραμματέας της «Ένωσης για τη Δημοκρατία στα Βαλκάνια». Διευθυντής σύνταξης στο περιοδικό Balkan Horizons. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Λούτσιο Κολέτι Για το νεαρό Μαρξ (εκδόσεις Οδυσσέας 1977), έχει επιμεληθεί και προλογίσει τον συλλογικό τόμο ΠΑΣΟΚ και εξουσία (εκδόσεις Παρατηρητής 1980), το Λεωνίδας Κύρκος εκ Βαθέων (εκδόσεις Επίκεντρο 2009), το Cas Mudde, Λαϊκιστικά Ριζοσπαστικά Δεξιά Κόμματα στην Ευρώπη (εκδόσεις Επίκεντρο 2011) και πολλά άλλα. Έγραψε το Πολιτικό Τραβέρσο στην Ύστερη Μεταπολίτευση (εκδόσεις Επίκεντρο 2010), το Μύθοι και Στερεότυπα της Ελληνικής Κρίσης (εκδόσεις Επίκεντρο 2012), το Εξτρεμισμός και πολιτική βία στην Ελλάδα – Το Bing Bang της Χρυσής Αυγής (εκδόσεις Επίκεντρο 2014), και το Η υπονόμευση της Δημοκρατίας, 2015-2019 (εκδόσεις Επίκεντρο 2020).


Add: 2022-12-07 16:58:57 - Upd: 2022-12-07 16:58:57