Η ετερότητα και η επίκληση του ξένου
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-242-471-1
Πουρναράς Π. Σ., Θεσσαλονίκη, 4/2011
1η έκδ.
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
€ 37.10 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
16 x 23 εκ., 946 γρ., 520 σελ.
Περιγραφή

Στον τρόπο σκέψης τον πολιτισμού της ύστερης Νεωτερικότητας (17ος-20ος αιώνας) ο φιλοσοφικός λόγος συμπίπτει με τη ριζική άρνηση της ετερότητας του άλλου: η εμπειρία της μη-υπαγώγιμης και μη-αναγώγιμης μοναδικότητας κοινωνίας ή (και) ακοινωνησίας τον άλλου με το(ν) άλλο αποκλείεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και για τον ίδιο λόγο που το άλλο αφορίζεται ως ξένο, ως παντελώς αλλότριο προς το αίτημα της ιδιοτελούς αυτονομίας του υποκειμένου.
Με την παρουσία αυτού του `ξένου` που πάντα εκπροσωπείται στο `πρόσωπο` του Θεού, του παιδιού, του ενήλικα, του οικονομικού μετανάστη, του απάτριδος και εκπατρισμένου, της φύσης, του κόσμου κ.ο.κ., το υποκείμενο δράσης (γνωστικής και πρακτικής) συγκροτεί μια σχέση που δεν ξεπερνά τα όρια ενός λόγου αυστηρά οριοθετημένου από τη διαλεκτική του υποκειμένου και του αντικειμένου ή της διυποκειμενικότητας.
Κάτω, όμως, από την απόλυτη ηγεμονία των δύο αυτών όρων, η ετερότητα του άλλου στην αρχέγονη διαλεκτική εκδοχή της, παραπέμπεται σ` ένα ολοκληρωτικό αρχιπέλαγος της σιωπής.
Οι `φιλόσοφοι της διαφοράς` και του `μη-ταυτού` (Levinas, Derrida, Deleuze, Adorno) θέλουν να αποκαταστήσουν τον άλλο και να δουν τη `λήθη` ή την `απουσία` του ως τη λογική συνέπεια μιας ιστορικής διαδικασίας που αρχίζει με την οντολογία των Ελλήνων και καταλήγει στις πρόσφατες ιδεολογίες των πολιτικών κινημάτων τον φασισμού και τον ολοκληρωτισμού.
Οι ίδιοι έχουν συνεισφέρει τα μέγιστα στη συνειδητοποίηση μιας ερμηνευτικής αρχής που θέλει την μακραίωνη παράδοση του φιλοσοφικού στοχασμού, θεμελιωμένη στην ελληνορωμαϊκή σκέψη, να έχει υπονομεύσει το `έτερον` προς όφελος του `ταυτού` ενός `ταυτού` που κατανοήθηκε ποικιλότροπα ως `λόγος`, `ον`, `ουσία`, `νους` ή `εγώ`. Αυτή η προκατάληψη αποκαλείται από τον Levinas `οντολογία του ταυτού`, από τον Adorno, τον Καστοριάδη και τον Habermas `λογική του ταυτιστικού λόγου`, και από τον Derrida `λογοκεντρισμός`. Σε σχέση με την παραπάνω θέση, που πρώτος στην Ιστορία της Φιλοσοφίας φαίνεται να εισήγαγε ο Έγελος, η προκείμενη μελέτη επιχειρεί να σφετερισθεί τα `όπλα` της ιστορίας για να ελέγξει την αλήθεια ή πλαστογράφηση του ίδιου τον ιστορικού-φιλοσοφικού γίγνεσθαι. Να θέσει το ερώτημα γιατί οι Έλληνες του αρχαϊκού και κλασσικού κόσμου, όπως και οι λόγιοι του πρώτου Χριστιανισμού, κατορθώνουν να αναγνωρίσουν τη σημασία και σημαντικότητα της λογικής χωρίς, ωστόσο, να βλέπουν το αχανές βασίλειο του υπαρκτού ως το αντικατόπτρισμά της. Και να `απογυμνώσει` τον περιβόητο `λογο-λογοκεντρισμό` των Ελλήνων ως δυνατότητα κοινωνίας ή (και) ακοινωνησίας ετεροτήτων χωρίς την οποία ο `λόγος` θα ήταν δίχως λόγο και νόημα. [...]

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'
Η 'ΤΥΡΑΝΝΙΑ ΤΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ' - ΜΟΡΦΕΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΚΑΙ ΑΦΟΜΟΙΩΤΙΚΟΥ
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ
Η επιλεκτική μορφή απόρριψης του Nietzsche ως μυθολογική κατάλυση της ετερότητας
Η απόλυτη άρνηση ως κριτικός μηδενισμός. Η ιστορία ως δασκάλα διάψευσης. Μικρό σχόλιο στον B. Bauer
Ο κυνικός μηδενισμός του M. Stirner
Η βία ως εκποίηση ελευθερίας και κατάλυση των σχέσεων κοινωνίας με την ετερότητα του άλλου
Το φιλοσοφικό παράδειγμα του Ρομαντισμού
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'
ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΩΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΤΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
Το Ίδιο, ο φασισμός και η πολλαπλότητα
Σχόλιο στη διαμάχη μεταξύ των Μοντέρνων και Αρχαίων
Η μεταφυσική του ενός ως αγωνία θανάτου και αφορισμός των πολλών
Η απουσία του άλλου ως ετερότητας στον Marx
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'
Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΩΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΞΟΥ
Ι. Τα πολλά και το ένα
ΙΙ. Το ένα και τα πολλά. Ο Ηράκλειτος ή η απροσδιοριστία του κόσμου
III. Σωκράτης: ο εισηγητής μιας ετερολογικής φιλοσοφίας του ενός και των πολλών:
-Η διαμάχη για το ένα και τα πολλά. Εισαγωγικό σχόλιο στον 'Παρμενίδη' και το 'Σοφιστή' τον Πλάτωνα
-Η ετερότητα ως το γένος-μηδέν της αλληλοπαθούς ενέργειας και κοινωνίας στο Σοφιστή του Πλάτωνα
-Ετερότητα και γλώσσα
-Η διαλεκτική της ταυτότητας και ετερότητας. Η λογική ετερότητα της κίνησης
-Τι είναι το κάτι και τι η ετερότητα της ταυτότητας και της ετερότητας
IV. Ετερότητα και διαφορά
V. Ετερότητα και επιχειρηματολογία
VI. Ο τόπος του ιδίου
VII. Η ετερότητα ως διαλεκτική του συγκεκριμένου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ'
ΠΑΡΕΚΒΑΣΗ: ΑΡΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Ή ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ
Το πρόβλημα του μονιστικού μυστικισμού στην Μεταφυσική του Ενός του Πλωτίνου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε'
ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΤΕΡΟΓΕΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟΝ
Αναζητώντας τον τόπο του ξένου
Ο τόπος του ξένου
Η λογική του ερωτήματος
Η διαλεκτική αμφισημία του τόπου του ξένου
Η επικοινωνιακή δραματουργία των αλλοτρίων. Είναι ο ξένος όμηρος των διαστατών προσδιορισμών; Κριτικό σχόλιο στο Simmel
Η παρουσία του άλλου ως υπερβατολογικός μίτος συγκρότησης μιας εμπειρίας του ξένου. Κριτική στο Husserl
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2014-01-01 00:00:00