Οι ανασκαφές της Αρχαιολογικής Εταιρείας που διεξάγονται από το 1882 στο ελευσινιακό ιερό της Δήμητρος και Κόρης έφεραν στο φως σημαντικά ερείπια που επέτρεψαν την αναπαράσταση της εικόνας του ιερού στις διάφορες ιστορικές περιόδους. Ελάχιστα, ωστόσο, στοιχεία έδωσαν τα λείψανα αυτά για τη λατρεία και τα Ελευσίνια Μυστήρια, τελετές που κρατήθηκαν μυστικές στο πέρασμα των αιώνων.
Για τούτο και έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ελευσινιακή λατρεία τα στρώματα τέφρας που βρέθηκαν ανάμεικτα με πολυάριθμα καμένα αντικείμενα -αγγεία, λύχνοι, πίνακες, ειδώλια, μετάλλινα αντικείμενα- έξω από την αυλή του υστερογεωμετρικού και του αρχαϊκού Τελεστηρίου. Τα στρώματα αυτά, που χαρακτηρίζονται ως πυρές Α, Β και Γ, αποκαλύφτηκαν το 1883 και 1885 από τον Δημήτριο Φίλιο και το 1931 από τον Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη.
Η παρούσα μελέτη επιχειρεί αφ` ενός να παρουσιάσει τα ανασκαφικά δεδομένα και τα πολυάριθμα ευρήματα των πυρών Α, Β και Γ και αφ` ετέρου να εξετάσει τη σχέση των πυρών με τη μυστηριακή λατρεία και τους βωμούς των θεαινών.
Το όλο θέμα κατανέμεται σε έξι κεφάλαια. Στο πρώτο δίνεται μια συνοπτική εικόνα της εξέλιξης του ιερού από την εποχή της ίδρυσής του ως τα χρόνια του Κίμωνος και εξετάζεται η θέση των πυρών σε σχέση με τη λατρεία. Στο δεύτερο έως και το πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα ανασκαφικά δεδομένα (II), ταυτίζεται το ως επί το πλείστον αταύτιστο ως σήμερα υλικό (III), σχολιάζονται και χρονολογούνται τα ευρήματα (IV) και, τέλος, οι πυρές (V). Στο έκτο κεφάλαιο εξετάζεται ο χαρακτήρας των πυρών και η σύνδεσή τους με χθόνιες τελετές που λάμβαναν χώρα την εποχή της σποράς με σκοπό την ευόδωση της καλλιέργειας των σιτηρών και την καλή συγκομιδή. Η μελέτη ολοκληρώνεται με τον κατάλογο των ευρημάτων των πυρών Α, Β και Γ.
Στον αείμνηστο αρχιτέκτονα Ιωάννη Τραυλό, ανασκαφέα και μελετητή του ιερού της Ελευσίνος, οφείλω την ενασχόλησή μου με τις πυρές του Τελεστηρίου. Έχοντας παρακολουθήσει από κοντά, ως συνεργάτης του Κουρουνιώτη, την ανασκαφή της πύρας Β, απέδιδε ιδιαίτερη σημασία στο εύρημα αυτό και πίστευε ότι η δημοσίευσή του θα συνέβαλλε γενικότερα στη μελέτη της ελευσινιακής λατρείας. Χωρίς τη δική του συμπαράσταση δεν θα ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί η έρευνά μου. Με βοήθησε τόσο στο δύσκολο έργο της αναγνώρισης του ακατάγραφου και διάσπαρτου, λόγω του Πολέμου, υλικού, όσο και στην κατανόηση τοπογραφικών προβλημάτων, και έθεσε στη διάθεσή μου καθετί σχετικό από το προσωπικό του Αρχείο. Ως ελάχιστο φόρο τιμής αφιερώνω στη μνήμη του τη μελέτη αυτή.
Η εργασία μου για τις πυρές θυσιών στο Τελεστήριο της Ελευσίνος υποβλήθηκε ως διδακτορική διατριβή στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 1991. [...]

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]