Ο Παπαδιαμάντης έζησε ενεργητικά την εποχή του. Υπήρξε φίλος και θαυμαστής του Τρικούπη και αποκαρδιώθηκε με την αποτυχία της πολιτικής του και το θλιβερό τέλος του. Πόθησε την κοινωνική και πολιτική μας ανόρθωση. Υπήρξε σατυριστής και μυκτηριστής της πολιτικής και ηθικής διαφθοράς του καιρού του. Στο βάθος του `κοσμοκαλόγερου` θρασομανούσε μια ακμαία και ζωντανή αγωνιστική φύση που την απασχολούσαν τα προβλήματα της εποχής της και η δημιουργία μιας νέας Ελλάδας οικοδομημένης στις αρχές της Ιστορίας και της Παράδοσης. Η λαϊκή ψυχή αποτελούσε γι` αυτόν τη μοναδική ελπίδα και αφετηρία κάθε αναμόρφωσης.
