Στη λήξη κάθε έτους, κάθε δεκαετίας, κάθε αιώνα, είναι αναγκαίος ο απολογισμός για τα πνευματικά επιτεύγματα που σημειώθηκαν στη διάρκειά τους. Πολύ περισσότερο αυτό είναι αναγκαίο στη λήξη μιας χιλιετίας που σφραγίσθηκε από εξοντωτικούς πολέμους, από σκληρές περιπέτειες ολόκληρης της Ανθρωπότητας, αλλά και από σημαντικά πνευματικά δημιουργήματα.
Οι αριθμητικοί απολογισμοί είναι εύκολοι. Οι πνευματικοί απολογισμοί είναι δύσκολοι. Γιατί, ασφαλώς, πρόκειται για υποκειμενικές ή -έστω- συλλογικές, αλλά όχι για αντικειμενικές-αδιαμφισβήτητες κρίσεις. Όταν μετά την παρέλευση ορισμένων χιλιετιών, θα γίνεται ανασκόπηση για τη χιλιετία 1000-1999, είμαστε βέβαιοι ότι θα αναγνωρίζεται η προσφορά της στη Φιλοσοφία, στη Μουσική, στην Επιστήμη, στην Τέχνη, θα εξαίρονται οι μεγάλες ανακαλύψεις στους τομείς της Φυσικής, της Χημείας, της Ιατρικής και θα σημειώνεται η συμβολή της στην Τεχνική και την Τεχνολογία (με έξαρση στην Πληροφορική). [...]