Ογδόντα χρόνια μετά την πυρκαγιά του 1917, που κατέστρεψε ένα μεγάλο μέρος της πόλης, η Θεσσαλονίκη γιορτάζει φέτος ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Η πόλη έχει ωριμάσει πλέον στο νέο πολεοδομικό της σχέδιο, που σχεδίασε ο Γάλλος αρχιτέκτονας Ernest Hebrard (1875-1933) μετά το 1917, και σφύζει από οικονομική και πολιτιστική δραστηριότητα.
Το 1997 είναι έτος γιορτής για τη Θεσσαλονίκη, όμως για την εβραϊκή κοινότητα της πόλης είναι περισσότερο έτος προβληματισμού. Η εβραϊκή κοινότητα που αριθμούσε άλλοτε πάνω από εξήντα χιλιάδες ψυχές, και έπαιζε σημαντικότατο ρόλο στην οικονομική και πολιτιστική ζωή της πόλης, αριθμεί σήμερα γύρω στα χίλια άτομα. Παρ` όλη την καταστροφή που υπέστη από τους Γερμανούς κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αρχίζει σιγά σιγά να αναπτύσσει μιαν αξιόλογη πολιτιστική και οικονομική δραστηριότητα.
Το 1997 είναι εορταστικό έτος και για τη γειτονική Βέροια, η οποία, παράλληλα με τη Θεσσαλονίκη, προγραμματίζει μια σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων, μερικές εκ των οποίων θα λάβουν χώρα σε αναπαλαιωμένα ιστορικά κτίρια της πόλης. Μεταξύ αυτών και η εβραϊκή συνοικία (ή Μπαρμπούτα) που, παρ` όλο που σώζεται σχεδόν αυτούσια, στέκει σιωπηλή και άδεια από κάθε είδους εβραϊκή ζωή. Η κοινότητα που αριθμούσε 850 άτομα καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά από τους Γερμανούς το 1943. [...]
Η επιλογή των δύο πόλεων δεν είναι τυχαία. Έχουν και οι δυο να επιδείξουν μια πλήρη σημαντικών γεγονότων εβραϊκή ιστορία, ενώ αποτέλεσαν και οι δύο σταθμό στην περιοδεία του Αποστόλου Παύλου στη βόρεια Ελλάδα. Η Μπαρμπούτα της Βέροιας, μάλιστα, αποτελεί σπάνιο δείγμα εβραϊκής συνοικίας σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Η παρούσα ιστορική και αρχιτεκτονική μελέτη των συναγωγών της Θεσσαλονίκης και της Βέροιας δεν αποτελεί ολοκληρωμένη ακαδημαϊκή διατριβή. Αποτελεί περισσότερο έκθεση στοιχείων μιας εργασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Περιλαμβάνει, επίσης, πρωτογενείς πηγές και στοιχεία από παλαιότερες και πρόσφατες δημοσιεύσεις και εκδόσεις. Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει τη ζωή των Εβραίων των δύο πόλεων και απαριθμεί τις συναγωγές που λειτουργούσαν και λειτουργούν στις δύο πόλεις. Σε χάρτη της εποχής σημειώνονται οι θέσεις των συναγωγών στις δύο πόλεις τη δεκαετία του `30.
Οι πρωτογενείς πηγές της μελέτης αυτής περιλαμβάνουν αδημοσίευτο υλικό από τα αρχεία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και μικροφίλμ της αλληλογραφίας, μεταξύ των γραφείων Θεσσαλονίκης και Παρισιού, της Alliance Israelite Universelle. Το υλικό αυτό πρόσφερε ικανά στοιχεία για την κοινότητα και τις συναγωγές μετά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. [...]

Eighty years after the fire of 1917 devastated a significant part of the city, Salonika is celebrating its designation by the European Union as the Cultural Capital of Europe for 1997. Developed along the lines of the plan designed by French architect Ernest Hebrard (1875-1933) after 1917, it has become a thriving metropolitan center of business and the arts.
The year 1997 is a year of celebration for Salonika, then, but also a year of somber reflection for its Jewish community. The Jews of Salonika once numbered over sixty thousand and played a significant role in the life of the city; today, they number little over one thousand souls. However, although almost annihilated by the Germans during World War II, the community is now slowly re-establishing its cultural and economic presence.
This year is also a year of celebration for the neighboring city of Veroia, alongside Salonika, it too will be hosting a number of cultural activities within a range of lovingly-restored historic buildings. Among these are those of the Jewish quarter, or Barbouta, now silent and barren of Jewish life; most of the community of 850 was deported to concentration camps by the Germans in 1943. [...]
The choice of the two cities is not accidential. Both cities share a very rich and ages-old Jewish history, and were both visited by St. Paul the Apostle in antiquity. [...]

[Απόσπασμα από κείμενο του εκδότη]