"Να μαθαίνεις σαν να πρόκειται να ζεις αιώνια.
Να ζεις σα να πρόκειται να πεθάνεις αύριο".
Όττο Φον Μπίσμπαρκ

Έστιν ουν παιδεία η παίδων ολκή και αγωγή προς τον ορθόν λόγον τω νόμω ειρημένον και τοις επιεικεστάστοις ξυνδεδογμένον ότι όντως ορθός εστί (παιδεία λοιπόν είναι η προσέλκυση και αγωγή των παιδιών προς τον ορθό λόγο, όπως αυτός ορίζεται από το νόμο και τον επιβεβαιώνουν οι σοφοί) λέει ο Πλάτων εντάσσοντας με τον τρόπο αυτό την παιδεία στα πολιτικά αιτούμενα. Ο Δημόκριτος από την πλευρά του λέει, πως "η παιδεία ευτυχούσι μεν εστί κόσμος, δυστυχούσιν δε καταφύγιον" (η παιδεία αποτελεί κόσμημα για όσους είναι ευτυχισμένοι και καταφύγιο για όσους δυστυχούν). Η παιδεία βεβαίως, νοείται γενικότερα ως καλλιέργεια και όχι ως εκπαίδευση μόνο ή ως πολυμάθεια. Άλλωστε, το είχε πει και ο Ηράκλειτος, πως η πολυμάθεια, δεν διδάσκει την βαθύτερη ουσία των πραγμάτων.
Διαβάζοντας λοιπόν, ξανά και ξανά, αυτές τις διαπιστώσεις, οι οποίες φανερώθηκαν στον κόσμο μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, το ερώτημα που έρχεται βασανιστικά στο νου μας, είναι πώς καταφέραμε, με τέτοιες αφετηρίες, να οδηγήσουμε την εκπαίδευση και την παιδεία μας, από τις λεωφόρους στις οποίες κινείτο, σε στενωπούς και σε μονοπάτια. Πώς καταφέραμε, να κάνουμε την εκπαίδευση που παρέχεται στην πατρίδα μας, να είναι μεταπρατική, πως ανεχόμαστε να βλέπουμε την πολιτεία να αποδυναμώνει με τον τρόπο της τον ύψιστο στόχο του σχολείου, που είναι η παραγωγή της γνώσης και η καλλιέργεια των ανθρώπων.
[...]
(από την εισαγωγή του βιβλίου)