Ο τόμος ΙΓ` της «Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους» έχει ως αντικείμενο την περίοδο της ιστορίας του νεότερου ελληνισμού που αρχίζει το 1833 με την άφιξη του Όθωνα στην Ελλάδα και τελειώνει το 1881 με την προσάρτηση στο ελληνικό κράτος της Θεσσαλίας και της περιοχής της Άρτας. Κατά την περίοδο αυτή οι περισσότεροι Έλληνες ζούσαν ακόμη υπό την εξουσία της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Άλλοι στο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος ή στο Ιόνιο κράτος και άλλοι απόδημοι σε άλλες χώρες.
Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από δυσχέρειες πολλαπλές του ελληνικού κράτους, κακοδαιμονίες και αθλιότητες, αλλά και από βελτιώσεις σπουδαίες στο πολίτευμα και από βραδύρρυθμη, έστω, πρόοδο στην οικονομία και στον πολιτισμό της χώρας, από εξαιρετικές επιδόσεις των υπόδουλων και απόδημων Ελλήνων, ιδίως στην οικονομία, και από τις αλλεπάλληλες επαναστάσεις στην Κρήτη, στη Θεσσαλία, στην Ήπειρο και στη Μακεδονία.
Κατά την περίοδο αυτή πραγματοποιήθηκε η ένωση με την Ελλάδα της Επτανήσου το 1864 και της Θεσσαλίας και της περιοχής της Άρτας το 1881, ενώ, εξάλλου, το 1878 έγινε μεταβίβαση της Κύπρου από την οθωμανική στη βρετανική αυτοκρατορία. (...)

[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]