Τα τραγικά χρόνια της Κατοχής, τα γεμάτα από φόβο, στερήσεις, πείνα και θάνατο, πλούσια σε απρόσμενα γεγονότα, αλλαγές και ανατροπές, έμειναν ανεξίτηλα στις μνήμες αυτών που τα βίωσαν, ενώ μέχρι και σήμερα προκαλούν την οργή και αγανάκτηση στις μετέπειτα γενιές. Οι αγριότητες των κατακτητών, οι μεγάλες ελλείψεις βασικών αγαθών, η καθημερινή πάλη για την επιβίωση, ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός, ο τρομερός λιμός του χειμώνα 1941-42, με τους χιλιάδες νεκρούς, άλλαξαν την εικόνα της καθημερινής ζωής των Ελλήνων. Τα συσσίτια, τα δελτία τροφίμων, οι πεινασμένοι, που πέθαιναν αβοήθητοι στους δρόμους, η λογοκρισία στις εφημερίδες, στα βιβλία και στα θεάματα, οι εκδηλώσεις αντίστασης του λαού ενάντια στον κατακτητή, ήταν τα νέα στοιχεία, που έδωσαν μια ιδιαίτερη εικόνα στη ζωή του την μαρτυρική περίοδο της Κατοχής. Στους 42 αυτούς μήνες, παρά τις καθημερινές τραγικές συνθήκες διαβίωσης, οι Έλληνες πέτυχαν να διατηρήσουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια τους, χωρίς να πάψουν, ούτε στιγμή, να εκδηλώνουν την περιφρόνηση και την αποδοκιμασία τους απέναντι στους κατακτητές. Στην αρχή με απλές πράξεις αντίδρασης (όπως, η υποδοχή των Γερμανών στην νεκρή πρωτεύουσα, με τα κλειστά παράθυρα) και αργότερα με μαζικές, αυθόρμητες, αλλά και οργανωμένες πράξεις αντίστασης. (...) Αυτές τις εικόνες των 42 εφιαλτικών μηνών της κατοχής, θα προσπαθήσουμε να μεταφέρουμε στις σελίδες του βιβλίου αυτού, στηριζόμενοι κυρίως σε έγγραφα δημόσια ή ιδιωτικά και ποικίλα τεκμήρια, που έχουν διασωθεί και διατηρηθεί και τα οποία αποτέλεσαν το ερέθισμα για την προσπάθεια αυτή, με την ελπίδα ότι θα αγγίξουν αυτούς, που τα έζησαν και θα γίνουν γνώριμα σε αυτούς, που τυχόν θα θελήσουν να τα μελετήσουν.

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]