Μιχάλης Κατζουράκης. Παραλλαγές 1954-2014
Επιμέλεια κειμένου: Μαρίνος, Χριστόφορος
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-476-170-8
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα, 1/2015
Ελληνική, Νέα
€ 24.88 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
22 x 15 εκ, 785 γρ, 368 σελ.
Περιγραφή

Εισαγωγή στις `Παραλλαγές` - του Χριστόφορου Μαρίνου
-Το θέμα της έκθεσης
Το ίχνος που αφήνει ο άνθρωπος με τις επεμβάσεις του στο αστικό τοπίο απασχολεί τον Μιχάλη Κατζουράκη τα τελευταία εξήντα χρόνια. Η έκθεση `Παραλλαγές` παρουσιάζει το πολύπλευρο εικαστικό έργο του καλλιτέχνη αναδεικνύοντας τη στενή του σχέση με τη φωτογραφία. Σε αντίθεση με τις περισσότερες αναδρομικές που ακολουθούν μια αυστηρή χρονολογική σειρά, η έκθεση χωρίζεται σε θεματικές ενότητες που επικεντρώνονται στις αφορμές για τη δημιουργία ζωγραφικών και γλυπτικών έργων. Το θέμα της κάθε ενότητας παρουσιάζεται με τις παραλλαγές του, αποκαλύπτοντας έτσι τη διαδικασία κατασκευής και τονίζοντας τη σημασία της. Στις `Παραλλαγές` το αρχείο του καλλιτέχνη παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο: αποτελεί τον τόπο μέσα από τον οποίο προκύπτουν οι αφηγήσεις στον χώρο του μουσείου και παράλληλα φανερώνει τον τρόπο που το ίδιο το έργο μετασχηματίζει τον χώρο της πόλης.
-Συλλέγοντας ίχνη
Ο Μιχάλης Κατζουράκης περπατά στην πόλη συλλέγοντας ίχνη που βρίσκονται διάσπαρτα μέσα της. Ξαναπερνά από τα ίδια μέρη με διαφορά ετών, παρατηρεί και καταγράφει με τον φωτογραφικό του φακό τη μεταβολή του αστικού τοπίου. Απομονώνει συγκεκριμένες όψεις αυτού του τοπίου, οι οποίες του κεντρίζουν το ενδιαφέρον και εξάπτουν την περιέργειά του. Κοντοστέκεται για να τις φωτογραφίσει άλλοτε γιατί συμπυκνώνουν την ψυχολογία του τη δεδομένη χρονική στιγμή και άλλοτε γιατί θέλει να τις περισώσει από τη λήθη, την αφομοίωση ή την καταστροφή τους από την κατασκευαστική μανία του ανθρώπου. Επιπλέον, πέρα από την όποια διάθεση κριτικής, κάθε λήψη πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις για να μεταμορφωθεί σε ζωγραφική αναπαράσταση. `Σκέφτομαι πάντα πίνακες όταν τα φωτογραφίζω αυτά` εξομολογείται ο καλλιτέχνης καθώς κοιτάμε μαζί παλιά σλάιντ, προσεκτικά ταξινομημένα σε καρουσέλ ανάλογα με τους τόπους, τις πόλεις και τα ταξίδια με τα οποία σχετίζονται.
Τα ίχνη που προτιμά να συλλέγει ο Μιχάλης Κατζουράκης απαντώνται συχνά σε πυκνές συσσωρεύσεις υλών, σε σωρούς αντικειμένων και εναποθέσεις υλικών (στοιβαγμένες ψαροκασέλες, καυσόξυλα και κασόνια παρατεταγμένα και επιμελώς τοποθετημένα το ένα πάνω στο άλλο, αραγμένες ψαρόβαρκες, παλιά ξύλινα καφάσια και παλέτες, βιβλία, κοντέινερ, παρατημένα βαγόνια), εκεί δηλαδή όπου δημιουργείται από το χέρι του ανθρώπου, εντελώς τυχαία, μια ποιητική γεωμετρία. Άλλες φορές, τα ίχνη αναζητούνται και εντοπίζονται πάνω σε εισόδους και εξόδους, ανοίγματα και περάσματα είτε του βλέμματος είτε του σώματος, όπως πόρτες και παράθυρα, ενίοτε φραγμένα με σανίδες, ασπρισμένα με ασβέστη ή καλυμμένα με εφημερίδες. Το μάτι του καλλιτέχνη πέφτει, σχεδόν εμμονικά, επάνω σε θραύσματα, σκαλωσιές και πληγωμένες προσόψεις κτηρίων, αλλά και σε ενδιάμεσους χώρους, που περνούν συνήθως απαρατήρητοι, όπως μεσοτοιχίες, πλινθόκτιστες μάντρες και σήματα οδικής κυκλοφορίας [...]


[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]