Η Ελισάβετ της Ζάκυνθος
Θεατρική διασκευή από την "Αυτοβιογραφία" της Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου
Εξαντλημένο
ISBN: 978-960-385-528-6
Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα, 12/2008
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 8.48 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 14 εκ, 152 γρ, 85 σελ.
Περιγραφή

Η Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου είναι η πρώτη Ελληνίδα θεατρική συγγραφέας. Έγραφε 23 θεατρικά έργα, 9 στην ελληνική και 13 στην ιταλική γλώσσα. Έζησε στη Ζάκυνθο στις αργίες του 19ου αιώνα (1801-1832). Παρ` όλη τη σύντομη ζωή της δημιούργησε έργο μεγάλης πνευματικής αξίας, στο οποίο εξέχουσα θέση κατέχει η "Αυτοβιογραφία" της (α ` έκδοση, 1881) που, συμφωνά με ερευνητές, αποτελεί και την πρώτη αυτοβιογραφία ως είδος.
Πρόκειται για ένα αυθόρμητο λογοτεχνικό κείμενο, μέσα από το οποίο αναδύεται η δραματική μορφή μιας ρηξικέλευθης προσωπικότητας. Αποτυπώνεται σ` αυτό η απεγνωσμένη σχέση της Ελισάβετ με το τυραννικό περιβάλλον της και προβάλλεται η συντριπτική σύγκρουση αυτής της γυναίκας με το οικογενειακό και κοινωνικό κατεστημένο της εποχής της.
Η γλώσσα, ο λυρισμός, η δραματικότητα, οι έντονες συναισθηματικές καταστάσεις και η ζωντανή περιγραφή των εικόνων συνθέτουν έναν συναρπαστικό δραστικό μονόλογο.
Από τα παραπάνω στοιχεία εμπνεύστηκα την ιδέα της σκηνικής μεταφοράς της "Αυτοβιογραφίας" όπως αυτή επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις "Κείμενα" (Νοέμβρης 1983) με την επιμέλεια του Κ. Πορφυρή και από τις εκδόσεις "Ωκεανίδα" (Μάρτιος 1997) με την επιμέλεια του Βαγγέλη Αθανασόπουλου. Στόχος μου είναι να προβάλω τη θεατρικότητα αυτού του κειμένου, το οποίο αποκαλύπτει την πρωτοπόρο φυσιογνωμία της Μαρτινέγκου. Εύχομαι, να της αποδοθεί κάποτε η πρέπουσα θέση της στη Νεοελληνική δραματουργία αλλά και στην προοδευτική πνευματική και κοινωνική κίνηση της εποχής της.
Το σύνολο του θεατρικού της έργου και συγκεκριμένα "Ο Φιλάργυρος" (1823) ιστορικά και δραματουργικά ταξινομείται ανάμεσα στα δυο κορυφαία έργα του Επτανησιακού Θεάτρου: τον "Χάση" του Δ. Γουζέλη (1790) και τον "Βασιλικό" του Αντωνίου Μάτεσι (1829-1830).

Η κυρία Εύη Θεοδωρίδου με σεβασμό στο πρωτογενές υλικό γλωσσικό, υφολογικό και πραγματολογικό κατορθώνει να αναγάγει την Ελισάβετ σε τραγικό πρόσωπο με τα αδιέξοδά της, τις ηρωικές και απελπισμένες εξόδους της από το τυραννικό κλουβί της οικογενειακής καμαρίλας, να την υψώσει στο κέντρο μιας θεατρικής γυναικείας θεατρικής πινακοθήκης όπου η προσωπικότητά της εκτινάσσεται σε σύμβολο αντίστασης και εγκαρτέρησης, επανάστασης και ήττας, αφού οι δυνάμεις τις οποίες παλεύει, δυστυχώς ακόμα και σήμερα κυριαρχούν στην πατριαρχική μας κοινωνία, παρόλες τις κατακτήσεις και τα νομικά πλαίσια για τη γυναίκα και το πρόσωπο της αξιοπρεπούς της αυτονομίας.

Η συγγραφέας εκμεταλλεύεται το πλούσιο μετάλλευμα της αυτοβιογραφίας της Μαρτινέγκου και επιτυγχάνει να δημιουργήσει έργο αυτοδύναμο, αυτόνομο και αυτάρκες, ικανό να προσδέρει μεγάλη υποκριτική ηδονή στον ηθοποιό που θα την ενσαρκώσει και μεγάλη καθαρτική λύτρωση στο κοινό που θα το απολαύσει. 

(από το προλογικό σημείωμα, Κώστας Γεωργουσόπουλος)