Μνημεία και νεκροί
Το φαντασιακό του θανάτου στη σύγχρονη Ελλάδα: Μια ανθρωπολογική και σημειολογική προσέγγιση των αστικών νεκροταφείων
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-385-520-0
Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα, 9/2008
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 15.90 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
25 x 17 εκ, 553 γρ, 255 σελ.
Περιγραφή

Ο θάνατος αποτελεί ίσως το μοναδικό φυσικό γεγονός το οποίο αντιμετωπίζεται με τόση σφοδρότητα και άρνηση. Το να μιλούμε για τη διαχείριση του θανάτου αποτελεί μια απόπειρα αντικειμενοποίησης της Ανυπαρξίας, έναν τρόπο εξορκισμού του μέσα από τελετουργίες, κατασκευές, λόγους και εικόνες. Η μελέτη αυτή επιχειρεί να ερευνήσει την αντίληψη για το θάνατο, την κατασκευή ενός φαντασιακού κόσμου μέσα από τον οποίο οι νεκροί έχουν πρόσβαση στην ύπαρξη σύμφωνα με την επιθυμία των ζωντανών.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Προσεγγίζοντας το θέμα
Μεθοδολογία της εργασίας
Γράφοντας για τον άλλον
ΜΕΡΟΣ 1: ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Για μια ανθρωπολογία του χώρου.
Από τον ελεύθερο στον δομημένο χώρο.
Ίδρυση και προσανατολισμός
Οι συμβολικοί άξονες: κάθετος και οριζόντιος
Η είσοδος και ο περίβολος: η έννοια του ορίου
Η προσομοίωση των δυο κόσμων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Ιστορική αναδρομή της σημειολογικής εξέλιξης του νεκροταφείου στον ελληνικό αστικό χώρο
Χωροθέτηση του νεκροταφείου στον αστικό ιστό.
Σχηματική εξέλιξη της τοπογραφίας των νεκροταφείων
Αρχιτεκτονική συγκάλυψη και συλλογική προσποίηση
ΜΕΡΟΣ 2: Η ΑΛΛΗ ΖΩΗ - Η ΑΛΛΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Το ταφικό μνημείο: λειτουργικότητα και επικοινωνία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Από την ανάμνηση στη σωματοποίηση: Ο νεκρός ως παροντοποιημένη και αέναη παρουσία
Το ταφικό μνημείο ως έκφραση της σωματοποίησης του νεκρού.
Η συμβολική αναπαράσταση της διατήρησης
Η φαντασιακή ορατότητα του χώρου του νεκρού: Ο νεκρός εγείρεται
Ο νεκρός και ο σωσίας του: το πανομοιότυπο και το αντίγραφο
Η απουσία ως εκδήλωση
Σημειολογικός/ρητορικός λόγος και νεκρικές αναπαραστάσεις
Μερικές παρατηρήσεις και αναφορές για δυο ζεύγη παράδοξων τάφων
ΜΕΡΟΣ 3: Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ Η ΕΙΚΟΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Το γραπτό κείμενο
Διήγηση, αφιέρωση, εντοπισμός
Η εκμηδένιση του χρόνου
Το φωτογραφικό παράδοξο
Ο τακτικός καθαρισμός του τάφου
Η εξαφάνιση της βιογραφικής διήγησης
Εκφράσεις και προσομοιώσεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Η σύγχρονη επιτύμβια γραφή
Κείμενο και συμφραζόμενα
Το επιτύμβιο κείμενο
Αναδρομή και προόραση: Δύο τάφοι από τα νεκροταφεία Κηφισιάς & Μυτιλήνης
Η βιολογική πραγματικότητα: μερικά παραδείγματα από τα νεκροταφεία Ζακύνθου, Σύρου και Χανίων
Η σύγκρουση ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα: Τάφοι νεκροταφείου Ευαγγελιστρίας, Θεσσαλονίκης
Η λατρεία του τάφου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Η επιτελεστική γραφή
Η σχέση του νεκρού με το θάνατο
Ο θάνατος ως βίαιη σύζευξη ή η αντιστροφή του αφηγηματικού αρχέτυπου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Η γραφή της απουσίας: Ο λόγος του κειμένου και του υποκειμένου
Το υπονοούμενο κενό
Διάψευση και συμβολική άρνηση του κενού
Χρήση βιβλικών παραπομπών και οικειοποίηση περιεχομένου
Κειμενικά στερεότυπα και επικοινωνία
ΜΕΡΟΣ 4: Η ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Φαντασιακή και ανθρωπολογική αντίληψη του θανάτου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Ο περί θανάτου λόγος
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Η φαντασιακή κατασκευή της σωματοποίησης του νεκρού
Σωματοποίηση και ενσωμάτωση
Η σωματοποίηση από την πλευρά της ανθρωπολογίας
Η σωματοποίηση από την πλευρά της θεολογίας
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Ο λόγος των ζωντανών
Η φαντασιακή αντίληψη του θανάτου
Χωροταξική διευθέτηση και φαντασιακό του θανάτου
Από τα φλύαρα νεκροταφεία στις νεκροπόλεις της λήθης
Νεκροταφεία - μουσεία και τουριστικοποίηση των νεκροπόλεων
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ