Με το συνοπτικό ετούτο ιστορικό μελέτημα επιχειρείται η ανάδειξη του πνεύματος και της λειτουργίας του Κοινοτισμού και της λαϊκής συμμετοχής, αρχής γενομένης από την εποχή του Τρωικού Πολέμου και της ομηρικής εποχής, ο οποίος δρα πολυδιάστατα με την διοικητική μεταρρύθμιση του Κλεισθένη του Αθηναίου το 508.
Μ' αυτή τη δομική μεταρρύθμιση του δημοτικού συστήματος της Αττικής εγκαθιδρύθηκε η πρώτη δημοκρατία του κόσμου, η Αθηναϊκή.
Έκτοτε ο Κοινοτισμός λειτούργησε και άντεξε σ' όλες τις ξενικές κατακτήσεις, και εθνωφελώς κατά τη διάρκεια της μακραίωνης τουρκικής δουλείας, συντελώντας στη διατήρηση των ηθών και εθίμων του υπόδουλου Γένους και στην καλλιέργεια και εδραίωση της εθνικής συνείδησης και ταυτότητας.
Μετά την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, το νεοελληνικό Κράτος για πολλούς και διάφορους εσωτερικούς λόγους - αντιμετώπισε τον Κοινοτισμό με μάλλον εχθρικό πνεύμα, οικοδομώντας το διοικητικό σύστημα του συγκεντρωτισμού το οποίο δέσποσε στο δημόσιο βίο της χώρας έως τις ημέρες μας (με κάποια φωτεινά διαλείμματα).
Αυτή την κρατική νοοτροπία καταπολέμησε ο εθνολάτρης και μακεδονολάτρης Ίων Δραγούμης από τις αρχές της δεκαετίας του 1900, εκδίδοντας διάφορες σχετικές μελέτες, υπεραμυνόμενος την καθοριστική σημασία του θεσμού των Κοινοτήτων, που αποτέλεσε θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε το Κράτος.
Ένα Κράτος, το οποίο γέννησε το Έθνος, το οποίο τόσο πολύ καταπολεμούν στις ημέρες μας διάφοροι "προοδευτικοί", τελούντες σε πλήρη άγνοια των ιστορικών δεδομένων. Το μελέτημα τούτο αποκτά κάποιο ενδιαφέρον, εν όψει των επερχόμενων δημοτικών εκλογών του Μαΐου (2019) στις οποίες συνωθούνται χιλιάδες υποψήφιοι, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων αγνοεί τι σημαίνει τοπική αυτοδιοίκηση και Λαϊκή Συμμετοχή. (Κανένας δεν έχει την παραμικρή υποψία, ότι ο γράφων εδώ και μισό αιώνα εξέδωσε δεκάδες μελέτες για την τοπική αυτοδιοίκηση).
Θέλουν να διοικήσουν χωρίς να γνωρίζουν τι και πώς θα διοικήσουν.
Γι' αυτό η δύσμοιρη Ελλάδα οδεύει από το κακό στο χειρότερο, εν μέσω του εκφυλισμένου κομματικού συστήματος.