Φυσικές Καταστροφές & Χωρικές Πολιτικές
Επιστημονική Εσπερίδα που διοργανώθηκε από το Σπουδαστήριο Πολεοδομικών Ερευνών του ΕΜΠ, την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, και την Επιστημονική Εταιρεία Δικαίου Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νοέμβριος 2018 Αίθουσα Τελετών ΕΜΠ - Κτίριο Αβέρωφ
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-648-074-4
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 14.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
23 x 16 εκ, 148 σελ.
Περιγραφή

Οι φυσικές καταστροφές, δηλαδή οι καταστροφές που έχουν ως αιτία ένα φυσικό φαινόμενο, πλήττουν τον οικιστικό χώρο, το φυσικό περιβάλλον και τις οικονομικές δραστηριότητες. Αν και είναι πλέον δυνατόν να εκτιμηθεί με σχετική ακρίβεια η πιθανότητα εκδήλωσης κάποιων επικίνδυνων φαινομένων που μπορεί να προκαλέσουν καταστροφή, όμως η έγκαιρη ενημέρωση του πληθυσμού και η λήψη συγκεκριμένων μέτρων παρουσιάζουν σημαντικές δυσκολίες, ενώ, ακόμη και αν αυτά επιτευχθούν, δεν είναι δυνατόν να οδηγήσουν στην αποφυγή κάποιων σημαντικών επιπτώσεων και στην αποτροπή μιας καταστροφής.

Μεγάλο βάρος πέφτει επομένως στον προληπτικό σχεδιασμό (χωρικό, κτιρίων και υποδομών, διαχείρισης κινδύνων κ.λπ.), διαφόρων επιπέδων, που καλείται πρωτίστως να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν υψηλό επίπεδο ασφάλειας του πληθυσμού, των κατασκευών και των δραστηριοτήτων και συνακόλουθα μείωση των αναμενόμενων επιπτώσεων και αποτροπή της καταστροφής. Συνδυαστικά, ο προκαταστροφικός σχεδιασμός πολιτικής προστασίας αποσκοπεί στο μετριασμό των επιπτώσεων και στην επιτυχή αντιμετώπισή τους, εφόσον η καταστροφή επέλθει.

Η Ελλάδα βρίσκεται εκτεθειμένη σε φυσικούς κινδύνους, όπως σεισμούς, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές και διάβρωση ακτών. Σύγχρονες διεργασίες, όπως αυτή της κλιματικής αλλαγής, εκτιμάται ότι αυξάνουν την έκθεση της χώρας σε φυσικούς κινδύνους και επιτείνουν πιθανότατα τις συνέπειες από πιθανή εμφάνισή τους. Η χώρα έχει αναπτύξει πολιτικές και δράσεις που στοχεύουν στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, καθώς και στη μετακαταστροφική αποκατάσταση. Αυτές αναπτύσσονται τόσο σε διαχειριστικό επίπεδο, όσο και μέσα από εργαλεία χωρικών πολιτικών και σχεδιασμού́, αλλά επίσης και μέσα από την ενεργοποίηση δομών της κοινωνίας των πολιτών, σε ένα περιβάλλον μεταλλασσόμενων παραμέτρων και αξιών· η συζήτηση για τις φυσικές καταστροφές, με έμφαση στο ρόλο των χωρικών πολιτικών, αποκτά ξανά ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μια μεγάλη κρισιμότητα.

Πρόλογος..............................................................................      VII

Η ανθρωπογενής αποσταθεροποίηση του κλίματος της Ελλάδος      1

Χρήστος Ζερεφός, Ιωάννης Καψωμενάκης, Θεοδώρα Αντωνακάκη

Καύσωνες, πόλεις και ανθεκτικότητα....................................       19

Λουδοβίκος Κ. Βασενχόβεν

Για ένα νέο λειτουργικό νομοθετικό πλαίσιο για την πολιτική προστασία στη χώρα             37

Γιάννης Ταφύλλης

Λιγότερο ευάλωτες, περισσότερο προσαρμοστικές κοινωνίες – μπορεί να συμβάλλει ο σχεδιασμός του χώρου;..................................................................................       49

Καλλιόπη Σαπουντζάκη

Φυσικές καταστροφές – Η ανάγκη για ένα σχέδιο ετοιμότητας και διαχείρισης και η σημασία της εθελοντικής δράσης..................................................................................       63

Παναγιώτα Θεοδωρά

Το προσχέδιο και η διαβούλευση του προσχεδίου για το «Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας», μπορεί να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού πλαισίου για αντιμετώπιση
 των φυσικών καταστροφών;................................................       87

Δημήτρης Κ. Μέλισσας

Η νομολογία του ΣτΕ στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών                       95

Νικόλαος Ρόζος

Ο σχεδιασμός μπορεί να συμβάλλει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών        .......................................................................................... 97

Φάνης Σπανός

Σχέση των χωρικών πολιτικών και του σχεδιασμού του χώρου με την προστασία από φυσικές καταστροφές.........................................................................     101

Μαρία Κλεάνθη

Αξιοποίηση των χωρικών πολιτικών και του σχεδιασμού του χώρου για την πρόληψη και τον μετριασμό των φυσικών καταστροφών στην Ελλάδα: Προκλήσεις και ευκαιρίες             107

Μιράντα Δανδουλάκη

Επισημάνσεις επί των θεμάτων της συζήτησης «στρογγυλής τραπέζης»                  123

Βασίλης Γκοιμίσης

Παρέμβαση...........................................................................     129

Αλεξάνδρα Βλαντού

Ορισμένες συμπερασματικές επισημάνσεις ........................     131

Κωνσταντίνος Σερράος