Πρόλογος.............................................................................................................. V

Συνεργάτες του έργου........................................................................................ ΙΧ

Συντομογραφίες.............................................................................................. ΧΙΧ

Γενική βιβλιογραφία.................................................................................. ΧΧΙΙΙ

Προοίμιο Κανονισμού (ΕΚ) 861/2007............................................................ 1

Προοίμιο Κανονισμού (ΕΚ) 2015/2421.......................................................... 9

Προοίμιο κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1259................... 19

Εισαγωγικές παρατηρήσεις.............................................................................. 21

Ι.... Το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο του Κανονισμού............................... 22

ΙΙ... Η νομοθετική πορεία προς τον Κανονισμό 861/2007, όπως ισχύει σήμερα              26

Α.. Η εισαγωγή του Κανονισμού (ΕΚ) 861/2007..................................... 26

Β... Η τροποποίηση δυνάμει του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2421................ 30

Γ... Ο κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1259......................... 32

ΙΙΙ. Η νομική φύση της ευρωπαϊκής διαδικασίας μικροδιαφορών.................. 33

Α.. Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών ως ενωσιακή διαδικασία                    33

α... Διασυνοριακός χαρακτήρας της (μικρο)διαφοράς....................... 33

β... Δικαιοδοσία του ΔΕΕ................................................................... 34

γ.... Αυτόνομη ερμηνεία...................................................................... 35

B... Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών ως πρωτογενής μορφή διαδικαστικής ενοποιήσεως σε ευρωπαϊκό επίπεδο     ............................................................................................... 36

α... Το νέο ενωσιακό νομοθετικό μοντέλο εισαγωγής κανόνων άμεσης εναρμονίσεως των εθνικών νομοθεσιών: η δεύτερη γενιά Κανονισμών.................................................................................. 36

β... Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής (Κανονισμός 1896/
2006)............................................................................................ 37

γ.... Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών (Κανονισμός 861/2007)               38

Γ... Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών ως γνήσια διασυνοριακή ειδική διαγνωστική διαδικασία                  39

α... Εισαγωγή ειδικής διαδικασίας με βάση το ύψος της επίδικης διαφοράς                      39

β... Εισαγωγή εσωτερικής διαγνωστικής διαδικασίας για δια­συνοριακές διαφορές                           42

IV. Βασικά χαρακτηριστικά της ευρωπαϊκής διαδικασίας μικροδιαφορών                     43

Α.. Εναλλακτικός χαρακτήρας της διαδικασίας....................................... 43

Β... Προαιρετικός χαρακτήρας της διαδικασίας........................................ 47

α... Έναντι των λοιπών εθνικών διαδικασιών..................................... 47

β... Έναντι των λοιπών ευρωπαϊκών κανόνων.................................... 49

Γ... Επιλεκτικός αποκλειστικά του ενάγοντος χαρακτήρας της διαδικασίας             51

V.. Διαδικαστικές συγκλίσεις και αποκλίσεις της ευρωπαϊκής διαδικασίας μικροδιαφορών                         53

Α.. Τα δυνάμει του Κανονισμού 861/2007 σημεία απλουστεύσεως της διαδικασίας                               53

α... Τυποποιημένο έντυπο αγωγής και δυνατότητα αυτοπρόσωπης παραστάσεως                             53

β... Αυτόνομο καθεστώς επιδόσεων.................................................. 57

γ.... Γραπτός χαρακτήρας της διαδικασίας.......................................... 58

δ... Επιβοηθητικός ρόλος των κρατικών αρχών και του δικαστηρίου                 59

ε.... Άμεσος εκτελεστός τίτλος........................................................... 59

Β... Αναγωγή στη lex fori και σχέση με τις περί μικροδιαφορών διατάξεις του ΚΠολΔ                           60

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

Άρθρο 1. Αντικείμενο...................................................................................... 63

Ι.... Εισαγωγικά: Το περιεχόμενο της διατάξεως............................................. 64

ΙΙ... Τελολογικές επισημάνσεις για την εισαγωγή της ευρωπαϊκής δια­δικασίας μικροδιαφορών                     66

ΙΙΙ. Η σχέση του Κανονισμού 861/2007 με το εσωτερικό δίκαιο των κρατών μελών                     67

Α.. Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών ως εσωτερική δια­δικασία των κρατών μελών για την εκδίκαση διασυνοριακών διαφορών............................................................................................................ 68

Β... Δυνατότητα εναλλακτικής εφαρμογής της ευρωπαϊκής δια­δικασίας μικροδιαφορών έναντι των λοιπών εσωτερικών διαδικασιών............................................................................................................ 68

IV. Πανηγυρική διακήρυξη της καταργήσεως του exequatur......................... 71

Άρθρο 2. Πεδίο εφαρμογής............................................................................. 75

Ι.... Προϋποθέσεις εφαρμογής του Κανονισμού.............................................. 76

Α.. Διασυνοριακός χαρακτήρας της διαφοράς......................................... 80

Β... Είδος του δικαστηρίου....................................................................... 80

α... Δικαιοδοσία του δικαστηρίου...................................................... 80

β... Καθ’ ύλην αρμοδιότητα του δικαστη­ρίου.................................... 83

Γ... Είδος της διαφοράς............................................................................. 85

α... Ειδικότερο αντικείμενο της διαφοράς.......................................... 85

β... Μορφή και περιεχόμενο της αιτούμενης δικαστικής προστασίας                 86

γ.... Διαδικασία εκδικάσεως της διαφοράς......................................... 88

Δ... Ύψος επίδικου αντικειμένου έως 5.000 €.......................................... 88

α... Προσδιορισμός του ύψους της επίδικης διαφοράς...................... 88

β... Κρίσιμος χρόνος προσδιορισμού του ύψους της επίδικης διαφοράς                            94

Ε... Δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία............................................ 96

ΣΤ. Συνέπειες επί ελλείψεως των προϋποθέσεων εφαρμογής του Κανονισμού                        97

ΙΙ... Ratione materiae πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού................................. 97

Α.. Αστικές και εμπορικές υποθέσεις...................................................... 97

Β... Εξαιρούμενες δημοσίου δικαίου υποθέσεις...................................... 100

Γ... Εξαιρούμενες ιδιωτικού δικαίου υποθέσεις...................................... 101

ΙΙΙ. Ratione personae πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού.............................. 106

Α.. Πρόσωπα με κατοικία ή συνήθη διαμονή σε κράτος μέρος άλλο αυτού του δικάζοντος δικαστηρίου                              106

Β... Η περίπτωση της Δα­νίας.................................................................. 107

Γ... Τα νέα κράτη μέλη............................................................................ 107

Δ... Οι χώρες της Συμβάσεως του Λουγκάνο......................................... 107

IV. Χρονικό πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού............................................ 108

Άρθρο 3. Διασυνοριακές υποθέσεις............................................................ 109

I.... Η έννοια της «διασυνοριακής» υποθέσεως............................................ 110

ΙΙ... Ειδικότερα, οι έννοιες της «κατοικίας» και της «έδρας»........................ 111

ΙΙΙ. Κρίσιμος χρόνος για την πλήρωση της προϋποθέσεως του «διασυνοριακού» χαρακτήρα της υποθέσεως                              114

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών

Άρθρο 4. Κίνηση της διαδικασίας............................................................... 116

Ι.... Έναρξη της διαδικασίας.......................................................................... 117

ΙΙ... Υποχρέωση του δικαστηρίου να αποφανθεί για την αναγκαιότητα προφορικής συζητήσεως                  125

ΙΙΙ. Απόρριψη αγωγής ως προδήλως απαράδεκτης ή αβάσιμης................... 126

IV. Καθήκον καθοδηγήσεως των διαδίκων................................................... 128

V.. Επίδοση της αγωγής................................................................................ 129

Άρθρο 5. Περαιτέρω διαδικασία................................................................. 131

Ι.... Η εξέλιξη της διαδικασίας...................................................................... 132

ΙΙ... Απάντηση του εναγομένου...................................................................... 135

ΙΙΙ. Ανταγωγή................................................................................................ 137

Άρθρο 6. Γλώσσες.......................................................................................... 142

Άρθρο 7. Τελικά στάδια της διαδικασίας................................................... 147

Άρθρο 8. Ακρόαση........................................................................................ 150

Άρθρο 9. Συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων..................................... 152

Ι.... Απόφαση για περαιτέρω αποδείξεις........................................................ 153

ΙΙ... Παραδεκτό των αποδεικτικών στοιχείων................................................ 154

ΙΙΙ. Εξέταση μαρτύρων-Διορισμός πραγματογνωμόνων............................... 154

ΙV. Πλήρης απόδειξη.................................................................................... 157

Άρθρο 10. Εκπροσώπηση των διαδίκων................................................... 158

Ι.... Αυτοπρόσωπη παράσταση του διαδίκου................................................ 158

ΙΙ... Εκπροσώπηση του διαδίκου από πληρεξούσιο δικηγόρο....................... 161

Άρθρο 11. Αρωγή προς τους διαδίκους...................................................... 162

Άρθρο 12. Καθήκοντα του δικαστηρίου.................................................... 165

Ι.... Νομικός χαρακτηρισμός της αγωγής...................................................... 165

ΙΙ... Ενημέρωση των διαδίκων για δικονομικά ζητήματα............................... 166

ΙΙ... Προσπάθεια επιτεύξεως συμβιβασμού................................................... 168

Άρθρο 13. Επίδοση εγγράφων..................................................................... 170

Άρθρο 14. Προθεσμίες.................................................................................. 178

Άρθρο 15. Εκτελεστότητα της απόφασης................................................... 180

Άρθρο 15Α. Δικαστικά έξοδα και τρόποι πληρωμής.............................. 181

Άρθρο 16. Έξοδα........................................................................................... 184

Ι.... Αρχή της ήττας....................................................................................... 184

ΙΙ... Επιβολή των δικαστικών εξόδων............................................................ 185

ΙΙΙ. Επιδικαζόμενα έξοδα.............................................................................. 185

Άρθρο 17. Ένδικα μέσα................................................................................ 188

I.... Ένδικα μέσα κατ’ αποφάσεως εκδοθείσας κατά την ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών                   188

Α.. Η παραπομπή στη lex fori................................................................. 188

Β... Οι Ανακοινώσεις των κρατών μελών, και ειδικότερα της χώρας μας, περί των επιτρεπόμενων ενδίκων μέσων                ............................................................................................. 189

Γ... Σύνδεση των επιτρεπόμενων ενδίκων μέσων με το εκδόσαν την απόφαση δικαστήριο                     191

Δ... Το αυτόνομο ένδικο βοήθημα της επανεξετάσεως κατ’ άρθρ. 18 Κανονισμού 861/2007                   194

ΙΙ... Η ρύθμιση των δικαστικών εξόδων και των τρόπων πληρωμής τους στη δίκη των ενδίκων μέσων                        194

Άρθρο 18. Στοιχειώδεις κανόνες για την επανεξέταση της απόφασης                      196

Ι.... Το αυτόνομο ένδικο βοήθημα της επανεξετάσεως της αποφάσεως........ 197

ΙΙ... Οι λόγοι επανεξετάσεως της αποφάσεως............................................... 202

Α.. Προσβολή του δικαιώματος ακροάσεως λόγω μη έγκαιρης επιδόσεως της αγωγής                          202

Β... Λόγοι ανώτερης βίας ή έκτακτων περιστάσεων............................... 204

ΙΙΙ. Η κοινή προϋπόθεση συνδρομής των λόγων επανεξετάσεως της αποφάσεως: Σχέση της αιτήσεως επανεξετάσεως με τα ένδικα μέσα του εθνικού δικαίου................................................................................ 206

IV. Η προθεσμία της αιτήσεως επανεξετάσεως............................................ 208

V.. Οι συνέπειες της αποφάσεως επί της αιτήσεως επανεξετάσεως............ 208

Α.. Απόρριψη της αιτήσεως................................................................... 208

Β... Αποδοχή της αιτήσεως..................................................................... 208

Άρθρο 19. Εφαρμοστέο δικονομικό δίκαιο.............................................. 211

Ι.... Συμπληρωματική εφαρμογή των δικονομικών κανόνων της lex fori....... 211

II... Κανόνες της διαγνωστικής διαδικασίας.................................................. 213

ΙΙΙ. Κανόνες της αναγκαστικής εκτελέσεως.................................................. 214

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

Αναγνώριση και εκτέλεση σε άλλο κράτος μέλος

Άρθρο 20. Αναγνώριση και εκτέλεση......................................................... 215

Ι.... Αυτοδίκαιη ισχύς της εκτελεστότητας στα λοιπά κράτη μέλη............... 216

ΙΙ... Η βεβαίωση του τυποποιημένου εντύπου Δ του παραρτήματος IV, ως ευρωπαϊκός εκτελεστήριος τύπος                             219

ΙΙΙ. Δύναμη δεδικασμένου της εκτελεστής αποφάσεως............................... 222

Α.. Αντικειμενικά όρια του δεδικασμένου αποφάσεως εκδοθείσας στην Ελλάδα                    223

Β... Αναγνώριση του δεδικασμένου αποφάσεως εκδοθείσας σε άλλο κράτος μέλος                               226

Άρθρο 21. Δικαστική αρωγή....................................................................... 228

Ι.... Τυπικές προϋποθέσεις ενάρξεως της αναγκαστικής εκτελέ­σεως.... ...... 229

ΙΙ... Προδικασία, κύρια διαδικασία εκτελέσεως και υποκειμενικά όρια εκτελεστότητας                                233

ΙΙΙ. Αντιρρήσεις κατά της εκτελέσεως......................................................... 236

A.. Άρνηση εκτελέσεως λόγω ασυμβιβάστου με προγενέστερη απόφαση ή διαταγή                              236

Β... Λοιπές αντιρρήσεις κατά της εκτελέσεως........................................ 236

α... Αντιρρήσεις κατά της απαιτήσεως............................................. 236

β... Αντιρρήσεις κατά της εκτελεστικής διαδικασίας...................... 236

γ.... Προβολή των αντιρρήσεων με ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ                238

δ... Το ζήτημα της δυνατότητας αναστολής της εκτελεστικής διαδικασίας                       239

Άρθρο 21α. Γλώσσα της βεβαίωσης........................................................... 243

Άρθρο 22. Απόρριψη της εκτέλεσης........................................................... 245

Ι.... Άρνηση εκτελέσεως της αποφάσεως λόγω ασυμβιβάστου με προγενέστερη απόφαση. Προϋποθέσεις εφαρμογής               ................................................................................................... 245

ΙΙ... Προβολή με ανακοπή του άρθρ. 933 ΚΠολΔ......................................... 250

ΙΙΙ. Δέσμευση των δικαστηρίων του κράτους μέλους εκτελέσεως από το δεδικασμένο της αποφάσεως                      253

Άρθρο 23. Ανακοίνωση και δημοσίευση................................................... 255

Ι.... Δικαιολογητικός λόγος και προϋποθέσεις εφαρμογής............................ 255

ΙΙ... Δυνατότητες του δικαστηρίου εκτελέσεως............................................ 257

ΙΙΙ. Δικονομικά θέματα.................................................................................. 261

Άρθρο 23α. Δικαστικοί συμβιβασμοί........................................................ 264

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV

Τελικές διατάξεις

Άρθρο 24. Ενημέρωση.................................................................................. 267

Άρθρο 25. Πληροφορίες που παρέχονται από τα κράτη μέλη................ 268

Άρθρο 26. Τροποποιήσεις των παραρτημάτων........................................ 274

Άρθρο 27. Άσκηση της εξουσιοδότησης.................................................... 276

Άρθρο 28. Επανεξέταση................................................................................ 278

Άρθρο 29. Έναρξη ισχύος............................................................................ 282

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

Παράρτημα I*:......... Ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Έντυπο Α - Έντυπο της αγωγής                           285

Παράρτημα II*:........ Ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Έντυπο Β - Αίτημα του δικαστηρίου για συμπλήρωση ή/και διόρθωση του εντύπου της αγωγής........................... 293

Παράρτημα III*:....... Ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Έντυπο Γ - Έντυπο απάντησης                            295

Παράρτημα ΙV*:...... Ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Έντυπο Δ - Βεβαίωση σχετικά με απόφαση που εκδόθηκε με την ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών................. 297

Παράρτημα V**:..... Αποφάσεις δικαστηρίων............................................ 299

Α. Αποφάσεις του ΔΕΕ

– ΔΕΕ, 22.11.2018, ZSE Energia/RG, C-627/17, ECLI:EU:C:2018:941                               299

– ΔΕΕ, 14.2.2019, C-554/17, Jonsson/Societe du Journal L’Est Republicain, ECLI:EU:C:2019:124             .......................................................................... 307

Β. Αποφάσεις ημεδαπών δικαστηρίων

– Ειρηνοδικείο Αθηνών αριθ. αποφ. 2266/2015..... 313

– Ειρηνοδικείο Αθηνών αριθ. αποφ. 219/2016........ 318

– Ειρηνοδικείο Αθηνών αριθ. αποφ. 2285/2018..... 323

Παράρτημα VI**:.... Παρατηρήσεις - Επισημάνσεις - Απαντήσεις πάνω στα ερωτήματα που τέθηκαν σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 25 του ΕΚ 861/2007 για την Ευρωπαϊκή Διαδικασία Μικροδιαφορών (ΕΔΜ) μετά την τροποποίηση του παραπάνω Κανονισμού με τον ΕΕΚ 2421/2015 (Βασιλείου Φούρκα, Ειρηνοδίκη, Μέλους Τριμελούς Συμβουλίου Ειρηνο­δικείου Αθηνών)                        325

Παράρτημα VIΙ**:... Πίνακας αντιστοιχίας................................................. 339

Παράρτημα VIIΙ**:.. Συγγενή ευρωπαϊκά νομοθετήματα......................... 367

–................................. Οδηγία 2011/7/ΕΕ..................................................... 367

–................................. Οδηγία 2013/11/ΕΕ................................................... 385

Αλφαβητικό ευρετήριο λημμάτων                  421