Στόχος της παρούσας μελέτης είναι να παρουσιάσει ορισμένες βασικές πτυχές των διακρίσεων στο πεδίο της εργασίας και της απασχόλησης, ιδίως δε σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Οι διακρίσεις σε βάρος εργαζομένων του δημόσιου τομέα, αφενός, καθώς και εκκλησιών ή άλλων δημοσίων ή ιδιωτικών ενώσεων η δεοντολογία των οποίων εδράζεται στη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, αφετέρου, θα εξετασθούν στην παρούσα μελέτη μόνον εν μέρει, δηλαδή στο μέτρο που οι προβληματισμοί είναι παρόμοιοι με αυτούς που ισχύουν και για τους εργαζομένους του αμιγώς ιδιωτικού τομέα, χωρίς ειδική αξιολόγηση των ποικίλων ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει η εργασία σε τέτοιους εργοδότες.
Κυριότερες συντομογραφίες
11. Εισαγωγή
52. Το γενικό νομικό πλαίσιο του δικαίου της απαγόρευσης των διακρίσεων
52.1. Η απαγόρευση των διακρίσεων στο ελληνικό Σύνταγμα
62.2. Η απαγόρευση των διακρίσεων στην ΕΣΔΑ και τις λοιπές διεθνείς συμβάσεις
62.2.1. Η απαγόρευση των διακρίσεων ως διεθνώς κατοχυρωμένο ανθρώπινο δικαίωμα
72.2.2. Η απαγόρευση των διακρίσεων κατά την ΕΣΔΑ
112.3. Η απαγόρευση των διακρίσεων στο δίκαιο της Ε.Ε
112.3.1. Ίση αμοιβή ανδρών και γυναικών: Η θεμελίωση της απαγόρευσης των διακρίσεων και η μετάβαση από το οικονομικό στο κοινωνικό πλαίσιο της προστασίας
162.3.2. Η επέκταση των λόγω διάκρισης πέραν του φύλου
202.2.3. Η Οδηγία 2000/78
293. Η πρόσφατη νομολογία σχετικά με τις διακρίσεις λόγω θρησκευτικών συμβόλων στον χώρο εργασίας
293.1. Γενική θεώρηση
303.2. Η νομολογία του ΕΔΔΑ
303.2.1. Dahlab κατά Ελβετίας
323.2.2. Eweida και άλλοι κατά Ηνωμένου Βασιλείου
343.2.3. Ebrahimian κατά Γαλλίας
363.3. Η νομολογία του ΔΕΕ: Οι αποφάσεις στις υποθέσεις G4S Secure Solutions και Bougnaoui και ADDH
363.3.1. Προλεγόμενα
373.3.2. Τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης G4S Secure Solutions
383.3.3. Τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης Bougnaoui και ADDH
383.3.4. Οι Προτάσεις της Γενικής Εισαγγελέα Kokott επί της υπόθεσης G4S Secure Solutions
443.3.5. Οι Προτάσεις της Γενικής Εισαγγελέα Sharpston επί της υπόθεσης G4S Bougnaoui και ADDH
493.3.6. Η απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση G4S Secure Solutions
513.3.7. Η απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Bougnaoui και ADDH
533.4. Αποφάσεις εθνικών δικαστηρίων
533.4.1. Γαλλικό Ακυρωτικό Δικαστήριο - απόφαση Baby Loup
553.4.2. Γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο - απαγόρευση μαντίλας σε δασκάλα δημόσιου σχολείου
583.4.3. Γερμανικό Εργατικό Ακυρωτικό
593.4.4. Αυστριακό Ακυρωτικό
613.4.5. Δανικό Ανώτατο Δικαστήριο
623.4.6. Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. - υπόθεση Abercrombie & Fitch
633.4.7. Καναδικό Ανώτατο Δικαστήριο, υπόθεση Βhinder v. CN.
644. Η διάκριση λόγω θρησκευτικών συμβόλων
644.1. Η έννοια της θρησκείας και των θρησκευτικών συμβόλων
644.1.1. Η έννοια της θρησκείας και των πεποιθήσεων
674.1.2. Τα σύμβολα ως εκδήλωση της θρησκείας ή των πεποιθήσεων
794.1.3. Η παραίτηση από τη θέση εργασίας ως έσχατη δυνατότητα διαφύλαξης της θρησκευτικής ελευθερίας
804.1.4. Τα θρησκευτικά σύμβολα υπό την οπτική του φύλου και των πολλαπλών διακρίσεων
834.2. Η διαφοροποίηση μεταξύ άμεσης και έμμεσης διάκρισης
834.2.1. Η έννοια της άμεσης και της έμμεσης διάκρισης στο δίκαιο της Ε.Ε. και ο κρίσιμος ρόλος της διαφοροποίησης μεταξύ τους
854.2.2. Πόσο ουδέτερη είναι η πολιτική «θρησκευτικής ουδετερότητας» μιας επιχείρησης;
1024.2.3. Η ερμηνευτική διεύρυνση του περιθωρίου δικαιολόγησης της άμεσης διάκρισης και η στάθμιση των αντίρροπων θεμελιωδών δικαιωμάτων
1074.3. Οι δυνατότητες δικαιολόγησης των διακρίσεων
1074.3.1. Οι προτιμήσεις των πελατών ως ουσιαστική και καθοριστική επαγγελματική προϋπόθεση
1104.3.2. Η «επιχειρηματική εικόνα» και η «πολιτική ουδετερότητας» ως θεμιτός σκοπός για τη δικαιολόγηση διακρίσεων
1204.4. Κρίσιμα στοιχεία κατά τον έλεγχο αναλογικότητας της δυσμενούς μεταχείρισης
1204.4.1. Η δυνατότητα εύλογων προσαρμογών
1254.4.2. Η αξιολόγηση των επιπτώσεων εις βάρος του εργαζομένου
1274.4.3. Η νομική φύση του εργοδότη
1295. Επίλογος - συμπερασματικές θέσεις
1316. Πίνακας Βιβλιογραφίας
