Η ανθρωπιστική βοήθεια στην κατοχική Ελλάδα
Η σουηδική αποστολη του Ερυθρού Σταυρού 1942-1945
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-310-394-3
Θεμέλιο, Αθήνα, 11/2017
Ελληνική, Νέα
€ 20.14 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 368 σελ.
τ. 1
Περιγραφή

Η επισιτιστική βοήθεια στην κατεχόμενη Ελλάδα υπήρξε η μεγαλύτερη ανθρωπιστική επιχείρηση κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οργανώθηκε ύστερα από τον φοβερό χειμώνα της πείνας 1941-1942, που στοίχισε δεκάδες χιλιάδες ζωές και συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη, υποχρεώνοντας τελικά τους Συμμάχους να άρουν το ναυτικό αποκλεισμό και τις δυνάμεις του Άξονα να επιτρέψουν την τροφοδοσία της χώρας από τους Συμμάχους υπό διεθνή επίβλεψη.

Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και με ευθύνη της σουηδικής κυβέρνησης. Η Σουηδία διέθεσε πλοία για τη μεταφορά των τροφίμων και ηγήθηκε μιας μικτής ουδέτερης σουηδο-ελβετικής Επιτροπής Διαχείρισης που ανέλαβε την επίβλεψη της επιχείρησης. Επί τρία σχεδόν χρόνια εισήχθησαν περίπου 650.000 τόννοι τροφίμων, που διανεμήθηκαν σε πάνω από τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους σ’ όλη σχεδόν την Ελλάδα, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη διάσωση του πληθυσμού της χώρας από τον λιμό. Η έκταση της ανθρωπιστικής επιχείρησης και η ιδιόμορφη θέση της σουηδο-ελβετικής ουδέτερης αποστολής, σε μια χώρα υπό κατοχή που σπαράσσονταν από τον απελευθερωτικό αγώνα, αλλά και από εμφύλιες διαμάχες, καθιστά τη μελέτη της δράσης τους εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για την ιστορία της Ελλάδας.

Το βιβλίο αυτό, που επιμελήθηκε ο γιος ενός από τους σουηδούς αντιπροσώπους, περιγράφει τη σχετικά άγνωστη αυτή αποστολή, με επίκεντρο τη δράση της σουηδικής συνιστώσας της, την περίοδο 1942-1945. Περιέχει κείμενα που αναλύουν την επιχείρηση σε όλες τις πτυχές της, περιλαμβανομένων και ορισμένων «ευαίσθητων» πλευρών. Δημοσιεύονται επίσης έγγραφα από σουηδικά και ελβετικά αρχεία, τα περισσότερα για πρώτη φορά, που περιέχουν εκτιμήσεις και απόψεις των σουηδών αντιπροσώπων για την Ελλάδα της Κατοχής και της πρώτης περιόδου μετά την Απελευθέρωση, καθώς και για την επιχείρηση βοήθειας.

Ο Άξελ Σωτήρης Βαλντέν απούδασε οικονομικά στη Σουηδία και το Παρίσι κι έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα και υπήρξε στέλεχος κομμάτων της ανανεωτικής και δημοκρατικής Αριστεράς. Υπήρξε στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1996-2014). Έχει διατελέσει επισκέπτης καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, γενικός γραμματέας διεθνών οικονομικών σχέσεων στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και σύμβουλος στο ίδιο Υπουργείο και το Υπουργείο Εξωτερικών. Σήμερα διδάσκει στο Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Σπουδών του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών. Συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους, τα περισσότερα γύρω από θέματα Βαλκανίων, διεύρυνσης της Ε.Ε. και ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.