Νεοελληνική Μουσική
Δοκίμια ιδεολογικής και θεσμικής κριτικής
Ελληνικές Μουσικολογικές Εκδόσεις
Επιστημονική επιμέλεια: Κώστιος, Απόστολος
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-7554-84-0
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
€ 14.50 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
17 x 24 εκ., 176 σελ.
Περιγραφή

Τα δεκαέξι δοκίμια που αττοτελούν αυτόν τον τόμο εξετά­ζουν μια σειρά από καίρια και επίκαιρα ζητήματα της ελληνικής μουσικής από την σκοπιά της κριτικής θεωρίας. Στο πρώτο μέρος, η νεοελληνική όπερα προσεγγίζεται με αναφορά σε θεωρίες εθνικισμού, αναδεικνύονται νεωτερικές διαστάσεις της δημιουργίας του Μανώλη Καλομοίρη και εκλεκτικές συγγένειες της σκέψης και της πρακτικής του Δημήτρη Μητρόπουλου με τη σκέψη του Τέοντορ Αντόρνο, ενώ με αφορμή το Νίκο Σκαλκώτα έρχεται στο προσκήνιο η στενή συνάφεια καλλιτεχνικής αξίας και εθνι­κής ταυτότητας. Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται, μεταξύ άλλων, οι ανορθολογικές διαστάσεις του κυρίαρχου στη χώρα μας μουσικού λαϊκισμού, η διείσδυση του ιδιωτικού παράγοντα και η προώθηση της νεοφιλελεύθερης πολιτι­κής στο δημόσιο μουσικό χώρο, ιδιοτυπίες και στρεβλώ­σεις στα προγράμματα και στο επίπεδο σπουδών των ιδιωτικών μουσικών εκπαιδευτηρίων της χώρας, η συμβο­λή των ιδιωτικών μουσικών αρχείων στην υπανάπτυξη της νεοελληνικής έντεχνης μουσικής, οι θεσμικές συνεπαγω­γές αισθητικών δογμάτων του τύπου «η μουσική είναι μία» και οι ιδεολογικές εκείνες αντιφάσεις των ηγεσιών διοίκη­σης μουσικών ιδρυμάτων που συνέβαλλαν στη χρόνια υπολειτουργία και την οριστική κατάργησή τους.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος.................................................................................................................................... 11

Πρόλογος του συγγραφέα........................................................................................................... 17

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Μουσικολογικά δοκίμια................................................................................ 21

Αντί εισαγωγής: Οι τρεις εποχές της νεοελληνικής μουσικής.................................................... 23

Εποχή πρώτη: κοσμοπολιτισμός................................................................................................. 24

Εποχή δεύτερη: εθνικισμός......................................................................................................... 26

Εποχή τρίτη: λαϊκισμός............................................................................................................... 28

Εθνικισμός και νεοελληνική όπερα............................................................................................. 31

Για τον Μανώλη Καλομοίρη....................................................................................................... 38

Καλομοίρης και Βενιζέλος: Εκλεκτικές συγγένειες.................................................................... 38

Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος του Μανώλη Καλομοίρη: Αισθητικές και ιδεολογικές πτυχές ενός ύστερου έργου     .....................................................................................................................................   48

Προοιμιακά.................................................................................................................................. 48

Το ιδεολογικό υπόβαθρο της όπερας........................................................................................... 50

Μουσική γλώσσα και δραματική λειτουργία ..............................................................................52

Το ύστερο καλομοίρικο έργο......................................................................................................54

Για τον Δημήτρη Μητρόπουλο................................................................................................... 56

Ο Μητρόπουλος και η φιλοσοφία της μουσικής ερμηνείας......................................................... 56

Ο Μητρόπουλος ως ερμηνευτής του Mahler................................................................................ 65

Νίκος Σκαλκώτας: Εθνική ταυτότητα και καλλιτεχνική αξία..................................................... 71

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Συμβολές στη δημόσια συζήτηση.......................................................... 87

Θεσμοί.......................................................................................................................................... 89

Η νεοελληνική μουσική υπανάπτυξη και οι αιτίες της................................................................ 89

Όπερα: Ιδιωτική ή δημόσια υπόθεση;......................................................................................... 96

Ωδεία και αρχεία: Όψεις του ιδιωτικού στη νεοελληνική μουσική.......................................... 101

Ωδεία......................................................................................................................................... 101

Αρχεία....................................................................................................................................... 106

Αισθητικά και ιδεολογικά......................................................................................................... 109

Μουσική: Μία ή πολλές;............................................................................................................. 109

Νεοελληνικός ανορθολογισμός και μουσικός λαϊκισμός: το ιδεολόγημα του

“έντεχνου” λαϊκού τραγουδιού.................................................................................................... 115

Από το “έντεχνο” στο “λόγιο”: Επισημάνσεις αισθητικής και πολιτικής................................... 121

Γάμοι εξ αριστερός χειρός στη νεοελληνική μουσική. Όψεις απόκλισης από τη

μουσική Ευρώπη ........................................................................................................................ 128

(α) Λαϊκή μουσική και σύγχρονη έντεχνη ποίηση...................................................................... 129

(β) Λαϊκή μουσική και συμφωνική ορχήστρα............................................................................. 131

(γ) Η λαϊκή μουσική στην αίθουσα συναυλιών........................................................................... 132

Συνθέτες και θεσμοί................................................................................................................... 133

Ο Μανώλης Καλομοίρης και οι μουσικοί θεσμοί. Με αφορμή τα 50 χρόνια από το θάνατό του 133

Η συμφωνική μουσική και οι ιδεολογικοί εχθροί της. Αναφορά στον θεσμικό

Μάνο Χατζιδάκι με αφορμή τα γεγονότα στην Ορχήστρα των Χρωμάτων................................. 138

(α) Ενάντια στα μουσικά εκπαιδευτήρια....................................................................................... 140

(β) Ενάντια στο προσωπικό των συμφωνικών ορχηστρών........................................................... 142

(γ) Ενάντια στην έντεχνη μουσική................................................................................................ 143

Ηθική της προαίρεσης και μουσική πολιτική -Εγκώμιο στο Γιώργο Σισιλιάνο........................... 146

Ανώτατη και Μέση Δημόσια Μουσική Εκπαίδευση.................................................................... 147

Ιδιωτική και Γενική Μουσική Εκπαίδευση................................................................................... 148

Συμφωνικές ορχήστρες και εκδοτικοί οίκοι.................................................................................. 149

Η περίεργη μεταμόρφωση της λαϊκής μουσικής........................................................................... 150

Μια τελευταία παρατήρηση.......................................................................................................... 151

Πρώτες δημοσιεύσεις.................................................................................................................... 153

Βιβλιογραφία................................................................................................................................. 155

Κατάλογος κύριων ονομάτων ....................................................................................................... 171


 


Add: 2016-03-05 11:38:07 - Upd: 2023-01-10 17:30:39