[...] Το ουσιώδες στοιχείο του θέματος του βιβλίου είναι το πρόβλημα του κακού: είναι καλό ή κακό το Είναι, το να είσαι; Η ευτυχία που μπορούμε να περιμένουμε από το Είναι, μέσα στο Είναι, η ευτυχία των όντων, αξίζει το τίμημα της, αξίζει να πληρώνεται με δυστυχία; Τέλος, κι αν τα ζυγίσουμε καλά όλα αυτά, πώς μπορούμε και οφείλουμε να ζούμε μέσα σ` αυτό το Είναι;
Τι είναι το Είναι; Τι αξίζει; Τι πρέπει να κάνουμε γι` αυτό; Με μια και μόνο κίνηση ο νεαρός Νίτσε αγκαλιάζει εδώ ολόκληρη τη φιλοσοφία.
Διακρίνει τρεις απαντήσεις, όχι όμως τρεις μεταφυσικές θέσεις, αλλά τρεις τρόπους ζωής, επιβίωσης: την τρέλα (διονυσιακή) εκείνου που μεθά, την ψευδαίσθηση (απολλώνια) εκείνου που ονειρεύεται και το ψέμα (σωκρατικό) εκείνου που συλλογίζεται.
Κατόπιν τούτου, σκοπός του είναι να αποδείξει ότι η σωστή απάντηση, ο καλύτερος τρόπος επιβίωσης συνίσταται -δεδομένης της απόρριψης του ψέματος- στο να βρούμε ή να ξαναβρούμε και να διατηρήσουμε μια λεπτή ισορροπία (τραγική) ανάμεσα στην τρέλα και την ψευδαίσθηση.
[...]
"Η γέννηση της τραγωδίας" είναι λοιπόν στην ουσία ένας μοναδικός συλλογισμός κατ` αναλογίαν, ο οποίος αναπτύσσει μια ερμηνεία του παρόντος και του μέλλοντος του πολιτισμού ξεκινώντας από μια ερμηνεία του αρχαίου τραγικού πολιτισμού και της ιστορίας του: όπως η αρχαία τραγωδία είναι το αποκορύφωμα του ελληνικού πολιτισμού, εφόσον συμβολίζει την καλύτερη προτεινόμενη λύση στο πρόβλημα της ύπαρξης, έτσι και το "ολικό έργο τέχνης" του Βάγκνερ αναγγέλει την έλευση ενός καινούριου τρόπου ύπαρξης και, συνεπώς, ένα καινούριο απόγειο του πολιτισμού.
[...]
(από τον πρόλογο του βιβλίου)