Εξουσία και δύναμη στην παιδική και νεανική λογοτεχνία
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-16-3608-5
Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 12/2010
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 23.89 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 672 γρ, 362 σελ.
Περιγραφή

Το θέμα της εξουσίας/δύναμης και των αναπαραστάσεων τους στα κείμενα της παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας αποτελεί αντικείμενο συζήτησης και έρευνας σε διεθνές επίπεδο τα τελευταία χρόνια. Οι μορφές με τις οποίες αποτυπώνεται η εξουσία/δύναμη στο λογοτεχνικό κείμενο είναι ποικίλες και στενά συνυφασμένες με τις εκάστοτε κοινωνικές και πολιτικές πεποιθήσεις. Οι τρόποι με τους οποίους οι συγγραφείς βιβλίων για παιδιά και νέους, συνειδητά ή ασύνειδα, χρησιμοποιούν μεταφορικά τη δύναμη και την εξουσία στα κείμενά τους αφορούν άλλοτε στη χαρακτηρολόγηση των προσώπων, άλλοτε στην αφηγηματική δομή και οικονομία του λογοτεχνικού έργου, άλλοτε στο χειρισμό της γλώσσας ή της εικόνας και άλλοτε στην οπτική γωνία ή εστίαση. Ο συλλογικός αυτός τόμος περιλαμβάνει είκοσι δύο μελέτες, ταξινομημένες σε πέντε θεματικές ενότητες που καλύπτουν πολύπλευρα τις σχέσεις της εξουσίας/δύναμης με την παιδική ηλικία, το λαϊκό παραμύθι, το εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο, το παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο και το εφηβικό/νεανικό μυθιστόρημα. Οι παραπάνω μελέτες φωτίζουν το θέμα αυτό τόσο από την πλευρά της θεωρίας όσο και από αυτήν της ερμηνείας και της κριτικής των κειμένων και αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για τους ερευνητές της παιδικής λογοτεχνίας, τους φοιτητές και τους εκπαιδευτικούς.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Διαμάντη Αναγνωστοπούλου και Γεώργιος Παπαντωνάκης: Εισαγωγή
Γεώργιος Παπαντωνάκης: Σκιαγραφώντας την εξουσία και τη δύναμη στο (ελληνικό) παιδικό/νεανικό μυθιστόρημα. Οριοθέτηση μιας θεματικής
ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΡΩΤΗ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗΣ/ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Ι. Ν. Βασιλαράκης: Η γνώση ως εξουσία και το δίπολο γραφή-ανάγνωση ως αίτημα συνεξουσίας συγγραφέα και αναγνώστη στο παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο
Ελένη Καρασαββίδου και Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος: Η εικόνα του παιδιού ως φορέα εξουσίας στη δόμηση του (ενήλικου) εαυτού. Από τη μοντερνικότητα στη μεταμοντερνικότητα
Γιάννης Μητροφάνης: «Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα»: Κώδικες υπακοής και αμφισβήτησης στο παιδικό βιβλίο
Δημήτριος Πολίτης: Από την εξουσία του συγγραφέα και την πρόθεση της γραφής (του) στις διαθέσεις της ανάγνωσης: Ζητήματα πρόσληψης και ερμηνείας της λογοτεχνίας για παιδιά
Κωνσταντίνος Δ. Μαλαφάντης: Ο αυταρχικός δάσκαλος στην παιδαγωγική πράξη και στη λογοτεχνία
ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Βασίλειος Αναγνωστόπουλος: Μορφές και μέσα άσκησης της γονεϊκής βίας στα λαϊκά παραμύθια
Ανδρέας Καρακίτσιος, Εύα Τσιτλακίδου και Κωνσταντίνος Καλαϊτζόπουλος: Εγκλήματα, αδικήματα και αδικοπραξίες σε δημοφιλή λαϊκά παραμύθια
ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΤΗ
ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ
Αγγελική Γιαννικοπούλου: Οι μη συνήθεις... ύποπτοι: Ιδεολογικές συνιστώσες στο εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο
Τζίνα Καλογήρου: Ζαράστρο: Μεταμορφώσεις του Πάνσοφου Φορέα της Δύναμης σε εικονογραφημένες διασκευές της όπερας του W. A. Mozart Ο Μαγικός Αυλός
Σούλα Οικονομίδου: «Κοίτα να δεις...»: Η εξουσία της εστίασης και της οπτικής γωνίας πάνω στο βλέμμα του αναγνώστη/θεατή εικόνων
ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ
Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου: Τα εξουσιαστικά πρότυπα και η ανατροπή τους σε σύγχρονα λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά
Μένη Κανατσούλη: Διήγηση περί ολοκληρωτισμού για παιδιά: Τα μαγικά μαξιλάρια και Η τελευταία μαύρη γάτα του Ευγένιου Τριβιζά
Δημήτρης Ε. Κόκκινος: Το παιδικό και νεανικό μυθιστόρημα ως μέσο πολιτικής διάπλασης και ευαισθητοποίησης απέναντι στη θεωρία και την πράξη της ολοκληρωτικής εξουσίας: Τα γενέθλια της Ζωρζ Σαρή
Ελπινίκη Νικολουδάκη-Σουρή: Νίκος Κάσδαγλης, «Μουλαροπαρέλαση»: Ένα παιδικό διήγημα «μύησης» σε κωμικές ανατροπές της στρατιωτικής εξουσίας
Πέτρος Πανάου: Η αλήθεια της εξουσίας και η εξουσία της αλήθειας: Ο Michel Foucault «διαβάζει» Ευγένιο Τριβιζά
Τασούλα Τσιλιμένη: Μορφές και πρότυπα εξουσίας σε τέσσερα λογοτεχνικά κείμενα του Ευγένιου Τριβιζά
ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΜΠΤΗ
ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΟ/ΝΕΑΝΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Αλέξανδρος Ν. Ακριτόπουλος: Δυναμικές εξουσίας, καταπίεσης και ελέγχου στο σύγχρονο νεανικό-εφηβικό μυθιστόρημα
Διαμάντη Αναγνωστοπούλου: Μορφές, τόποι και πρόσωπα εξουσίας/δύναμης σε μυθιστορήματα της Άλκης Ζέη
Αλεξάνδρα Ζερβού: Σημερινά παιδικά βιβλία για τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο και τον ναζισμό: Δευτερογενής μνήμη και τεχνικές αφήγησης
Μαρίτα Παπαρούση: Όψεις της εξουσίας στον Ίκαρο του Μενέλαου Λουντέμη
Μαριάννα Σπανάκη: Η μυθιστορηματική δύναμη των παιδιών και η εξουσία των ενηλίκων στα έργα Νινέτ της Ζ. Σαρή και Ο Βάνκα και τα αδέσποτα του Ν. Δημόπουλου
Συνεργάτες του τόμου