Η Εξελικτική Βιολογία αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της σύγχρονης επιστήμης. Η δημοσίευση του έργου `On the origin of species` (Η Καταγωγή των Ειδών), από τον Κάρολο Δαρβίνο το 1859, άλλαξε για πάντα την άποψη που είχαν οι άνθρωποι για τη ζωή στο μικρό μας πλανήτη. Στα 150 έτη που πέρασαν από τότε, η ίδια η μελέτη της εξέλιξης εξελίχθηκε, κάνοντας ένα τεράστιο άλμα τα τελευταία 20 έτη μέσα από τις εκπληκτικές ανακαλύψεις που έλαβαν χώρα στη διεπιφάνεια της μοριακής και της εξελικτικής βιολογίας. Τα πανίσχυρα εργαλεία που είναι διαθέσιμα μέσω της χρησιμοποίησης των μοριακών δεικτών, των γονιδιωματικών αλληλουχιών και του γενετικού χειρισμού παρείχαν εξαιρετικές γνώσεις όσον αφορά το πώς λειτουργεί η επιλογή. Επιπροσθέτως, αναδύθηκε ένας συναρπαστικός νέος κόσμος φυσικής ιστορίας, αποκαλύπτοντας μία αξιοθαύμαστη ποικιλία μοριακών προσαρμογών και ένα φάσμα θεμελιωδών μοριακών μηχανισμών που έχουν διατηρηθεί αναπάντεχα σε όλον το ζώντα κόσμο.
Ωστόσο, αυτές οι αξιοσημείωτες εξελίξεις μόλις και μετά βίας αντικατοπτρίζονται στον τρόπο με τον οποίο διδάσκεται η εξελικτική βιολογία. Τα πρόσφατα επιτεύγματα σε θέματα όπως η μοριακή εξέλιξη και η αναπτυξιακή εξέλιξη συχνά υποβιβάζονται σε ήσσονος σημασίας κεφάλαια σε άλλα συγγράμματα. Ο στόχος μας εδώ είναι η ενσωμάτωση όλων αυτών και άλλων σύγχρονων επιτευγμάτων σε μια ολοκληρωμένη εξελικτική άποψη που αποτελεί το κεντρικό θέμα του βιβλίου.
Οι θεμελιώδεις αρχές παρουσιάζονται επανειλημμένα σε όλα τα επίπεδα οργάνωσης (από το μοριακό στο οργανισμικό) και στο σύνολο της ποικιλομορφίας της ζωής (από το μικρόβιο έως τον άνθρωπο). Αποτυπώνουμε τη βάση της φυσικής επιλογής με τη χρησιμοποίηση της in vitro επιλογής των μορίων RNA και χρησιμοποιώντας τους σπίνους των Galapagos (Κεφάλαιο 17). Δείχνουμε πώς μπορεί να μετρηθεί η επιλογή σε εργαστηριακούς πληθυσμούς ζύμης και σε φυσικούς πληθυσμούς ελαφιών (Κεφάλαιο 19). Παρουσιάζουμε την εξελικτική βελτιστοποίηση χρησιμοποιώντας τη συμπεριφορά ζευγαρώματος στις κοπρόμυγες και τη μεταβολική ροή στην Escherichia coli και σκιαγραφούμε τα εξελικτικά παίγνια χρησιμοποιώντας την παραγωγή τοξινών από βακτήρια και τη συμπεριφορά ζευγαρώματος στις σαύρες (Κεφάλαιο 20). Δείχνουμε πως λαμβάνουν χώρα εξελικτικές συγκρούσεις μεταξύ μεταθετών στοιχείων και των γονιδιωμάτων των ξενιστών τους και επίσης μεταξύ μελισσών σε μία κυψέλη (Κεφάλαιο 21).
Η διεπιστημονική προσέγγιση που υιοθετούμε θα είναι πολύτιμη σε φοιτητές με υπόβαθρο βιολογίας οργανισμών (την πλειονότητα των φοιτητών που παρακολουθούν μαθήματα εξέλιξης), επειδή θα διευρύνει την οπτική τους για το σκοπό της εξελικτικής βιολογίας και θα τους παρουσιάσει τις νέες μεθόδους που είναι τόσο σημαντικές στη σύγχρονη έρευνα. Επίσης, η σύνδεση μοριακής και εξελικτικής βιολογίας θα είναι ελκυστική σε φοιτητές το υπόβαθρο και το ενδιαφέρον των οποίων είναι πρωτίστως μοριακό και στο διδακτικό προσωπικό των τμημάτων μοριακής βιολογίας που αναπτύσσουν σειρές διαλέξεων σύγχρονης εξέλιξης.

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]