Το ανά χείρας συλλογικό έργο αποτελεί τον πρώτο τόμο της σειράς που πραγματεύεται τις ενστάσεις οι οποίες μπορούν να προταθούν στο πλαίσιο διαφορών ιδιωτικού δικαίου. Σε αντίθεση με τις `δικονομικές` ή `διαδικαστικές` ενστάσεις, οι οποίες θεμελιώνονται σε κανόνες του δικονομικού δικαίου και αποτελούν το αντικείμενο του δεύτερου τόμου της εν λόγω σειράς, ο παρών τόμος είναι αφιερωμένος στις `ουσιαστικές` ενστάσεις ή ενστάσεις του ουσιαστικού δικαίου, δηλ. στις ενστάσεις που θεμελιώνονται σε κανόνες του ουσιαστικού δικαίου και ειδικότερα σε διατάξεις του Αστικού Κώδικα.
Με αφετηρία τις διάφορες αξιώσεις που απορρέουν από διατάξεις αστικού δικαίου και των οποίων η ικανοποίηση μπορεί να επιδιωχθεί με την άσκηση αγωγής, το παρόν έργο παρουσιάζει τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα που παρέχουν ένσταση κατά της ασκούμενης αξίωσης και, περαιτέρω, επιχειρεί ανάλυση των στοιχείων που απαιτείται να επικαλεστεί ο καθ` ου η αξίωση για το ορισμένο της ενστάσεώς του, ενώ ιδιαίτερο βάρος δίδεται και στον χαρακτηρισμό της ένστασης ως καταχρηστικής ή γνήσιας (αυτοτελούς ή μη αυτοτελούς), ο οποίος έχει πρακτική σημασία όχι μόνο για τη δικονομική μεταχείριση της ένστασης, αλλά και για θέματα ουσιαστικού δικαίου, όπως είναι κυρίως η δυνατότητα παραιτήσεως από αυτήν.
Βασικός στόχος των συντακτών είναι να βοηθήσουν τον εφαρμοστή του δικαίου στην έρευνα της ύλης του αστικού δικαίου από την οπτική γωνία της ένστασης. Αν τούτος ο στόχος επιτευχθεί, η ομάδα των συναδέλφων και νέων επιστημόνων που επιμελήθηκαν τη συγγραφή των επιμέρους τμημάτων και ο έχων την εποπτεία του παρόντος έργου ελπίζουμε όχι αυτό θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για το νομικό της πράξης. Αθήνα, Οκτώβριος 2011, Ελευθέριος Καστρήσιος
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]
