Εθισμός και κατάχρηση τοξικών ουσιών
The pharmacological basis of therapeutics (τίτλος πρωτοτύπου)
Μετάφραση: Λαμπρούση, Βάλια
Επιμέλεια κειμένου: Πιτσιλίδης, Μιχάλης
Εξαντλημένο
ISBN: 978-960-85636-0-5
Αρχιπέλαγος, Αθήνα, 1995
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 5.66 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 392 γρ, 155 σελ.
Αγγλικά (γλώσσα πρωτοτύπου)
Περιγραφή

Η χρήση των τοξικών ουσιών είναι ασφαλώς μια πράξη αυτοκαταστροφής (ίσως καλύτερα αυτοπροσβολής) για το χρήστη. Όταν όμως η υπέρτατη αυτοπροσβολή, δηλαδή η απόπειρα αυτοκτονίας, δεν είναι αξιόποινη πράξη, η ποινική καταστολή της χρήσης τοξικών ουσιών μάλλον στερείται λογικής, αν επιθυμία του νομοθέτη είναι η αποκατάσταση του χρήστη. Διαφορετικά θα έπρεπε και η απόπειρα αυτοκτονίας να αποτελεί κολαστέα πράξη.
Αν σκοπός της κατασταλτικής διαδικασίας είναι η πρόληψη και η καταστολή της αυξημένης εγκληματικότητας που παρατηρείται (;) στον πληθυσμό των τοξικομανών, έχουμε να κάνουμε με μια σοβαρότατη παρεξήγηση. Οι επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει αναμφισβήτητα ότι οι τοξικές ουσίες γενικά, αλλά και τα οπιοειδή ειδικότερα, δεν αυξάνουν την επιθετικότητα των χρηστών: συμβαίνει το αντίθετο. Ωστόσο, όταν ο εξαρτημένος αναζητά επίμονα τη δόση του, σε ιδιαίτερα υψηλή τιμή (την οποία διαμορφώνουν ακόμα υψηλότερα οι αυστηρότερες νομοθετικές παρεμβάσεις) παρά τη χαμηλή καθαρότητα, είναι προφανές ότι ενδέχεται να παραβεί τον ποινικό νόμο. Ιδιαίτερα αν είναι οικονομικά ασθενής. Κι εδώ υποκρύπτεται, ίσως, η αλήθεια αφού η εγκληματικότητα είναι αυξημένη μεταξύ των `εξαθλιωμένων` χρηστών, όπως είναι αυξημένη μεταξύ όλων των κοινωνικών ομάδων που ζουν στο περιθώριο.
Στα πλαίσια της φιλελεύθερης ιδεολογίας (φιλελευθερισμός) ελαχιστοποιείται η παρέμβαση του κράτους ενώ μεγιστοποιείται η αυτοδιάθεση του ατόμου. Αυτό σημαίνει ότι η εξέλιξη των ατόμων μελών μιας κοινωνίας δε ρυθμίζεται κεντρικά αλλά επαφίεται στο ίδιο το άτομο. Οι επιλογές όμως είναι συγκεκριμένες, όπως είναι και οι κανόνες. Προφανώς, τα εξαρτημένα άτομα δεν ικανοποιούνται από τις επιλογές και δεν ικανοποιούν τους κανόνες. Η φιλελεύθερη κοινωνία όμως εμφανίζεται ανακόλουθη όταν τιμωρεί αυτούς για τους οποίους δεν θέλησε (ή, έστω, δεν μπόρεσε) να εξασφαλίσει εναλλακτικές λύσεις.
Αν το πρόβλημα βρίσκεται στο κοινωνικοοικονομικό κόστος που συνεπάγεται η χρήση τοξικών ουσιών, τότε πάλι η κοινωνία μας φαίνεται ασυνεπής κι αναξιόπιστη. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι όσοι εξαρτημένοι ήταν πριν τη χρήση ουσιών αντικοινωνικοί, παρέμειναν έτσι. Άνθρωποι που εργάζονταν και ακολουθούσαν φυσιολογική ζωή, έμειναν έτσι και μετά την ένταξή τους σε πρόγραμμα αποτοξίνωσης με μεθαδόνη. Άτομα της μέσης και άνω αστικής τάξης που έχουν την δυνατότητα να προμηθεύονται απρόσκοπτα τις δόσεις τους, συνεχίζουν αδιατάρακτα τις επαγγελματικές και άλλες δραστηριότητές τους. Είναι πλέον σε τραγικό σημείο όταν το οικογενειακό και επαγγελματικό τους περιβάλλον αντιληφθεί ότι `κάτι δεν πάει καλά`. Επομένως, η πορεία του χρήστη, του εξαρτημένου, καθορίζεται σε σημαντικό βαθμό από το ποιος είναι ή μάλλον ποιος ήταν πριν την εξάρτηση.
Αν λοιπόν η κοινωνία μας επιθυμεί να προσεγγίζει το πρόβλημα από κοινωνικοοικονομική άποψη τότε θα πρέπει να προηγηθούν δύο τουλάχιστον ουσίες στην απαγόρευση, ο καπνός και το οινόπνευμα. [...]


[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Κατάχρηση
Εξάρτηση, αντοχή
Εθισμός
2. ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ
Ουσίες που δρουν ενισχύοντας την επανάληψη της χρήσης
Αντοχή και φυσική εξάρτηση
Αντοχή στα οπιοειδή
Αντοχή στην αιθανόλη, στα βαρβιτουρικά και συγγενή υπνωτικά
Φυσική εξάρτηση
Διασταυρούμενη εξάρτηση
Γνωριμία (πρώτη επαφή), εθισμός, υποτροπή
Ευπάθεια (Vulnerability)
3. ΟΠΙΟΕΙΔΗ
Ιστορία
Εξάπλωση και μοντέλα χρήσης
Συμπτώματα και αποτελέσματα της καταναγκαστικής χρήσης
Αντοχή, φυσική εξάρτηση και συμπτώματα στέρησης
Στέρηση των νεογνών
Ανταγωνιστές οπιοειδών
4. ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΒΑΡΒΙΤΟΥΡΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΗ ΗΡΕΜΙΣΤΙΚΑ - ΥΠΝΩΤΙΚΑ
Εξάπλωση, ουσίες και μοντέλα χρήσης
Σημεία και συμπτώματα
Αντοχή, φυσική εξάρτηση και στερητικά συμπτώματα
5. ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ
Εξάπλωση της χρήσης
Μηχανισμοί ενισχυτικής δράσης
Αντοχή, φυσική εξάρτηση και ειδικές επιπλοκές
6. ΚΟΚΑΪΝΗ, ΑΜΦΕΤΑΜΙΝΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΗ ΨΥΧΟΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ
Ιστορία
Εξάπλωση της χρήσης
Δράσεις και τρόποι χρήσης
Μηχανισμοί ενίσχυσης
Τοξικότητα
Αντοχή
Ψυχοτοξικότητα
Ευαισθητοποίηση
Φυσική εξάρτηση και συμπτώματα στέρησης
7. ΝΙΚΟΤΙΝΗ ΚΑΙ ΚΑΠΝΟΣ
Ιστορία
Χημική σύνθεση του καπνού
Δράσεις στο ΚΝΣ
Απορρόφηση και απέκκριση
Χρόνια τοξικότητα του καπνού
Αντοχή, εξάρτηση και υποτροπή
Τιτλοποίηση
8. ΚΑΝΝΑΒΙΝΟΕΙΔΗ (ΜΑΡΙΧΟΥΑΝΑ)
Ιστορία
Χημεία
Φαρμακολογικές δράσεις στα ζώα
Φαρμακολογική δράση στον άνθρωπο
Απορρόφηση, πορεία και απέκκριση
Αντοχή και φυσική εξάρτηση
Θεραπευτικές χρήσεις
9. ΨΥΧΕΔΕΛΙΚΑ
LSD και συγγενείς ενώσεις
10. ΦΑΙΝΚΥΚΛΙΔΙΝΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΝΩΣΕΙΣ
Ιστορική αναδρομή, προέλευση και μοντέλα χρήσης
Φαρμακολογική δράση
Απορρόφηση, πορεία στον οργανισμό και απέκκριση
Αντοχή και φυσική εξάρτηση
Τοξικότητα και αντιμετώπιση της υπέρβασης της δόσης
11. ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Εισπνεόμενα: αναισθητικά αέρια και διαλύτες
Διάφοροι άλλοι παράγοντες
Designer drugs
12. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Τεχνικές αποτοξίνωσης
Αποτοξίνωση από τα οπιοειδή
Αποτοξίνωση από τα γενικά κατασταλτικά του ΚΝΣ (Βαρβιτουρικά και συγγενείς ουσίες)
Αποτοξίνωση από αλκοόλη
Αποτοξίνωση από βενζοδιαζεπίνες
Αποτοξίνωση από διεγερτικά, νικοτίνη και άλλες ουσίες
Αποτοξίνωση στην περίπτωση σύνθετων μοντέλων κατάχρησης
13. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΑΚΟΠΗ
Παραμονή στο νοσοκομείο και ψυχοθεραπεία
Εθελοντικές μονάδες και αυτοδιοικούμενες κοινότητες
Επιβλεπτική - αποτρεπτική προσέγγιση
Ο ρόλος των φαρμακολογικών ουσιών μετά από τη διακοπή
Συντήρηση με οπιοειδή
Εξάρτηση από κοκαΐνη και αμφεταμίνη
Άλλες φαρμακολογικές πορείες
Φαρμακευτική αντιμετώπιση των διανοητικών διαταραχών μετά την αποτοξίνωση
14. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ
Εξαρτησιογόνες και μη ουσίες: αξιολόγηση του εξαρτησιογόνου δυναμικού μιας ουσίας
Θεραπευτική αντιμετώπιση του καταναγκασμένου χρήστη
15. ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
16. ΠΡΟΣΘΗΚΗ Ι
ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΩΝ
17. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΙΙ
ΤΟ 'ΚΟΨΙΜΟ' ΜΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ, ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΟΚΑΪΝΗΣ
18. ΠΡΟΣΘΗΚΗ III
Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΚΑΣ
19. ΠΡΟΣΘΗΚΗ IV
Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ESCALATION (ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΧΡΗΣΗΣ)
20. ΠΡΟΣΘΗΚΗ V
ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΓΓΛΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ