Μία από τις πιο καθοριστικές μάχες του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου θα διεξαγόταν σε έναν χώρο που αρχικά ούτε οι Γερμανοί ούτε οι Σοβιετικοί είχαν προβλέψει. Τον Ιούλιο του 1942, μετά τις ανεύθυνες διαταγές του Χίτλερ, τις εσφαλμένες εκτιμήσεις του και την τάση του να συγχέει επιθυμίες και πραγματικότητα, και καθώς οι Σοβιετικοί έβλεπαν ότι οι Γερμανοί διασπούσαν τις δυνάμεις τους, και οι δύο πλευρές αντιλήφθηκαν ότι η μάχη για τον έλεγχο της πόλης ήταν αναπόφευκτη.
Το Στάλινγκραντ, που θα γινόταν το αιματηρό θέατρο μιας αδυσώπητης μάχης, είχε εκείνη την εποχή 600.000 κατοίκους. Κύριος τομέας απασχόλησης ήταν η βιομηχανία· για παράδειγμα, στο Στάλινγκραντ κατασκευαζόταν το ένα τέταρτο των μηχανών των σοβιετικών οχημάτων και τρακτέρ. Επιπλέον, η θέση του επέτρεπε τον έλεγχο του κάτω ρου του Βόλγα. Επίσης, αποτελούσε μείζονα σιδηροδρομικό κόμβο, συνδέοντας τη Μόσχα με το νότο, και το λιμάνι του ήταν από τα πιο δραστήρια και πολυσύχναστα της Ρωσίας.
