[...] Ο τόμος περιλαμβάνει σημαντικά στοιχεία της περιόδου 1785-1869, που διαφωτίζουν ιστορικά γεγονότα, την επανάσταση του 1866-69 και πολλές πλευρές της καθημερινής ζωής των χρόνων εκείνων. Θα ακολουθήσει η δημοσίευση του νεώτερου τμήματος του αρχείου.
Στην αρχή του παρόντος τόμου, ο αλησμόνητος Δημοσθένης Γ. Στεφανίδης (1918-2001), αφηγείται πώς ανακάλυψε τα ποικίλα χειρόγραφα, επιστολές, εφημερίδες, έντυπα, φωτογραφίες και άλλα, που απαρτίζουν το αρχείο. Τα βρήκε στο παραδοσιακό αρχοντικό της οικογένειας Στεφανίδη στους Βώρους, σκόρπια σε κασέλες, κιβώτια και ντουλάπια.
Η διατήρηση όλων αυτών από την οικογένεια Στεφανίδη αποτελεί σπανιότατη περίπτωση, όχι μόνο για την Κρήτη, αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα. [...]
(από τον πρόλογο, Στυλιανός Αλεξίου, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης)
