Ο Αλέξιος Α΄, ιδρυτής της δυναστείας των Κομνηνών, στα περίπου σαράντα χρόνια που κυβέρνησε την αυτοκρατορία (1081-1118), πέτυχε να τη σώσει από το χείλος του γκρεμού και να την παλινορθώσει, μέσα σε συνθήκες εξαιρετικά αντίξοες. Από το παρηκμασμένο, χρεοκοπημένο και σπαρασσόμενο Βυζάντιο της δεκαετίας του 1070, ο Αλέξιος Α΄κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα κράτος αξιόμαχο και υπολογίσιμο.

Την ιστορία του προικισμένου αυτοκράτορα, που διέθετε στρατιωτικό ταλέντο, πολιτική αντίληψη και σπάνιες διπλωματικές ικανότητες, κατέγραψε λεπτομερώς σε ένα συναρπαστικό αφήγημα η κόρη του, Άννα Κομνηνή.