Η 4η Αυγούστου και η 21 η Απριλίου υπήρξαν οι πιο γνωστές και καθοριστικές πολιτικές μεταβολές της νεωτέρας ιστορίας μας. Υπήρξαν τα καθεστώτα που υμνήθηκαν και υβρίστηκαν όσο κανένα άλλο στην νεοελληνική ιστορία. Και είτε θετικά, είτε αρνητικά, έμειναν στο λαϊκό υποσυνείδητο ως οι μεγαλύτεροι σταθμοί από οποιαδήποτε άλλη πολιτική μεταβολή ή καθεστώς.
Λόγω ακριβώς των ανωτέρω γεγονότων, είναι μοιραίος και σχεδόν φυσιολογικός, ο συχνός παραλληλισμός ή ακόμη και η σύγκρισίς τους. Δυστυχώς, όμως, έως τώρα αυτή γίνεται συνήθως αυθαίρετα και αντιεπιστημονικά, με εσφαλμένα κριτήρια, ιστορικά και κοινωνιολογικά συμπεράσματα, που παραποιούν τον χαρακτήρα και των δύο.
Στην πραγματικότητα, σύγκρισις -με την έννοια της υπεροχής του ενός ή του άλλου- δεν δύναται να γίνη. Και τούτο διότι μιλάμε για δύο καθεστώτα που επεβλήθησαν σε εντελώς διαφορετικές ιστορικές περιόδους και κάτω από διαφορετικές διεθνείς και εσωτερικές συνθήκες, ανταποκρινόμενα έκαστο στις ανάγκες της εποχής του. Χωρίς, φυσικά, αυτό να σημαίνη ότι δεν είχαν και κοινά. Αυτό ακριβώς το γεγονός επιβάλλει την συγκριτική μελέτη μεταξύ τους επί ορθής πλέον βάσεως. Πράγμα που επιχειρείται για πρώτη φορά.
Το ανά χείρας έργο, λοιπόν, είναι μία παράλληλη προσέγγισις σε ιστορικό, κοινωνιολογικό, ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο, τόσο της 4ης Αυγούστου, όσο και της 21 ης Απριλίου. Και ο σκοπός του να αποκάλυψη τις ομοιότητες και διαφορές τους, καταλήγοντας σε υπεύθυνα συμπεράσματα. Στην συγκριτική αυτή πολιτική ανατομία θα ερευνήσουμε εκτενώς και σε παραλληλισμό:
-Την προσωπικότητα των ηγετών τους
-Τα αίτια που τις προκάλεσαν
-Το ιστορικό τους πλαίσιο
-Την νομική και πολιτειολογική τους υπόστασι
-Τον κοινωνιολογικό χαρακτήρα τους
-Την μορφή του καθεστώτος τους
-Την ιδεολογία τους
-Και το έργο τους σε όλους τους τομείς
Στο τέλος κάθε κεφαλαίου, θα υπάρχη πάντα ένα γενικό συμπέρασμα με τις ομοιότητες και διαφορές τους. Πιστεύουμε ότι η παρούσα έκδοσις θα αποτελέση εφόδιο πολύτιμο για τον ιστορικό του μέλλοντος, αλλά και για τον κάθε Έλληνα, ώστε να κατάληξη στα ορθά συμπεράσματα.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]
