[. . .] Η ανάγκη αντιμετώπισης των προβλημάτων της κτηνοτροφίας, οδήγησε τους ποιμένες στην επινόηση τρόπου συνεργασίας τους μ` έναν άτυπο συνεταιρισμό, γνωστό στην εποχή μας με την ονομασία «Τσελιγκάτο». Αυτή η απλή οργάνωση αγαθών ποιμένων για ειρηνική παραγωγή διέθετε τόσο δυναμισμό, ώστε διατηρήθηκε επί χιλιετίες αναλλοίωτη, μ` όλες τις πολεμικές αναστατώσεις και μ` όλες τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις που μεσολάβησαν, παρέχοντας συνεχώς στην κοινωνία τον κύριο όγκο κτηνοτροφικών ειδών. Έτσι, το Τσελιγκάτο ανήκει στα συλλογικά εκείνα όργανα που επινόησε ο άνθρωπος για την κοινωνική παραγωγή. Τα Τσελιγκάτα όμως, που υπήρχαν στον ελληνικό χώρο διαδραμάτισαν και έναν επιπλέον ρόλο: υπήρξαν στήριγμα του ένοπλου αγώνα σε όλες τις δοκιμασίες του Έθνους, και κυρίως στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας. [. . .] Για τον ελληνισμό, λοιπόν, το Τσελιγκάτο υπήρξε τροφός στις δοκιμασίες του και στις πολεμικές του περιπέτειες. Μ` αυτήν την δεύτερη ιδιότητά του το Τσελιγκάτο κατατάσσεται στα συλλογικά εκείνα όργανα που στήριξαν τον ελληνισμό στον μεγάλο του αγώνα. [. . .]

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]