Σκαπτή ύλη
Από τα σολωμικά μεταλλεία
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-325-456-0
Άγρα, Αθήνα, 12/2002
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
€ 20.19 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
14 x 21 εκ., 496 γρ., 333 σελ.
Περιγραφή

Σκαπτή ύλη είχε ονομαστεί στην αρχαιότητα η χρυσοφόρα φλέβα του Παγγαίου. Σκαπτή ύλη είναι, στην περίπτωση που μελετούμε, μεταφορικά και η ύλη που ανορύσσει από τα δικά του μεταλλεία ο Σολωμός. Και σκαπτή πρέπει να είναι και η σπουδή αυτού του έργου: μια ανασκαφή του κριτικού μελετητή πάνω στα ίχνη της πρωταρχικής ανασκαφής του ποιητή. Τέτοια είναι, για τα κείμενα της ωριμότητάς του, η διαδικασία της παραγωγής του, και η σωστή τους αποτίμηση. Είναι ό,τι καμινεύεται από τον ποιητή και αναμοχλεύεται από τον ερευνητή στα Αυτόγραφα. Όχι μόνον ό,τι λαγαρίζει και ως ύλη καθαράς προσόδου εκταμιεύεται από αυτά: όχι, δηλαδή, τα ψήγματα που είναι οι μεμονωμένο στίχοι, ούτε και τα δράγματα χρυσού που είναι τα ανολοκλήρωτα επεισόδια ενός δυνάμει όλου. Αυτά είναι η τελική απόσταξη και η μόνη κατανοητή απόλαυση ενός ερασιτέχνη. Αλλά είναι ακατανόητος ο περιορισμός του ενδιαφέροντος σε αυτά του προβληματισμένου αναγνώστη. Η ποιητικότητα για αυτόν τον τελευταίον έγκειται εκεί: στα σημεία αιχμής, όπου ανάμεσα από δύο επίπεδα πολιτισμού και δύο γλώσσες συντελείται η ένωση του ελληνικού κειμένου με τα ξένα περικείμενα. Από αυτή την «ένωση» - η λέξη με την έννοια της Φυσικής - θα πρέπει να αφορμάται και ο κριτικός σε όλες του τις λειτουργίες και ιδιότητες: ως ερευνητής, μελετητής και ερμηνευτής του φαινομένου και του έργου. Και ακόμη ως εισηγητής ιδεών και χρήσιμου υλικού, για οποιαδήποτε μελλοντική «έκδοση» των Ελευθέρων Πολιορκημένων.
Η έννοια της πρόσμειξης - τυπικά, θα λέγαμε, της διγλωσσίας - και η προσπάθεια μετάγγισης, από τη στιγμή που και οι δύο γραφές συμπαρατίθενται, του νοήματος και του αισθήματος από τη μια γλώσσα στην άλλη, ήταν η ισόβια λειτουργία και η πρακτική γραφής του Σολωμού. Στην περίπτωση του Σολωμού, η υπέρβαση της διγλωσσίας, πρώτα μέσα από τη δύσκολη καμίνευση της ένωσης, του έγινε στο τέλος η οργανική «αδυναμία» και η μοίρα του. Του έγινε ακουσίως η ποιητική του.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Εισαγωγή
1. Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΓΛΩΣΣΕΣ
Η αμφίδρομη δοκιμασία της ποιητικής ιδέας
2. ΜΟΥΣΙΚΗΝ ΠΟΙΕΙ...
ΗΙ σημασία και η Λειτουργία του ήχου στα ώριμα ποιήματα του Σολωμού
3. Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ
Η γένεση ενός ποιήματος και μιας ποιητικής
4. «ΕΓΩ ΤΟ ΣΙΔΕΡΟ ΚΙ’ ΑΥΤΗ Η ΠΕΤΡΟΚΑΛΑΜΗΘΡΑ»
Από τη γείωση στην απογείωση ενός μοτίβου
5. ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ
Συνανάγνωση του Β’ Σχεδιάσματος με τα ιταλικά του περικείμενα
6. IL COMPONIMENTO: Η οργάνωση και αναδιοργάνωση μιας σύνθεσης ( Μία υπόθεση εργασίας )
7. «ΜΕ ΛΟΓΙΣΜΟ ΚΑΙ Μ' ΟΝΕΙΡΟ» ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΜΦΡΑΖΟΜΕΝΑ ΤΟΥ
Από το Β ' προς το Γ ' Σχεδίασμα των Ελευθέρων Πολιορκημένων
8. ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ ΚΑΙ Η «MADRE GRECA»
Συγκριτική ανάλυση ενός στοχασμού
9. Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ TOΥ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Η στοχαστική συνείδηση ενός δημιουργού
10. ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΛΒΟΣ
Δύο αντίζυγες ποιητικές της εποχής
11. ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ ΩΣ ΜΗΤΡΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Τα μεσοπολεμικά και τα μεταπολεμικά συμπτώματα του φαινομένου
Πρώτες δημοσιεύσεις

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2020-02-25 16:46:36