Οι Δύσκολες νύχτες και Tο σπίτι μου, στα οποία πρέπει να προστεθεί το Θέλετε να χορέψομε Μαρία; και, κάπως λιγότερο, τα υπόλοιπα έργα της Αξιώτη, απευθύνονται σε αναγνώστη άγρυπνο και διατεθειμένο να καταβάλει συνεχή προσπάθεια. Οφείλει να είναι έτοιμος να αποδεχτεί τις υφολογικές εκπλήξεις κάθε φορά που παρουσιάζονται, να προχωρήσει μέσα στο δαίδαλο των ανακόλουθων σχημάτων, των παρενθετικών προτάσεων, των ημιτελών φράσεων, των προτάσεων όπου η κανονική σειρά των λέξεων διαταράσσεται, να δεχτεί τις απροσδόκητες φρασεολογίες και το ιδιωματικό λεξιλόγιο (είναι παρόν σχεδόν σε ολόκληρη τη νεοελληνική λογοτεχνία, αλλά σπάνια με τόσο μεγάλη πυκνότητα), να εισδύσει στο σύστημα των μεταφορών των προσώπων, και πάνω απ` όλα να είναι ευαίσθητος στην έντονη, και καθαρά λογοτεχνική, ηδονή που αναδίνεται από αυτό το σύνολο.
Σ` αυτό το επίπεδο, όπως και στο επίπεδο της σύλληψης και της σύνθεσης, τα έργα της Αξιώτη αποτελούν θρίαμβο της λογοτεχνίας.
O λόγος της αφηγήτριας υπάγεται, κατά μεγάλο μέρος, στον προφορικό λόγο. Tα περισσότερα υφολογικά χαρακτηριστικά που επισημάνθηκαν ανήκουν σ` αυτόν το λόγο. Αυτό συμβαίνει με τα ανακόλουθα σχήματα, με τις ημιτελείς λέξεις και φράσεις, με τις παρενθετικές προτάσεις, με τη διαταραγμένη σειρά των λέξεων, με τις ασυμμετρίες, με την ελεύθερη συμφωνία των όρων της προτάσεως, και φυσικά με τους ιδιωματισμούς που αφορούν τη μορφολογία, το λεξιλόγιο και τη φρασεολογία. H γλώσσα της Αξιώτη είναι ως επί το πλείστον γλώσσα του προφορικού λόγου αλλά, παρά το λαϊκό χρώμα της, γλώσσα συχνά υψηλή, γεγονός που εξηγεί τη συγγένειά της με τα δημοτικά τραγούδια.
Tα έργα της Αξιώτη απέχουν πολύ, πάρα πολύ από την προφορική λογοτεχνία. Αντιθέτως, είναι, όσο γίνεται, γραμμένα. Και αυτό φαίνεται πιο καθαρά ακριβώς στο υφολογικό επίπεδο. H ποικιλία του ύφους ανάλογα με τους τόπους, τα πρόσωπα και τις καταστάσεις, το παιχνίδι με τα διάφορα γλωσσικά επίπεδα, η παράθεση παλαιών κειμένων, η παροδική παρουσία της κλασικής ρητορικής, η χρήση ποιητικών μέσων, οι συνεχείς εκπλήξεις για τον αναγνώστη, η παρουσία κομματιών `για ανθολόγηση`, αποτελούν σίγουρες αποδείξεις γι` αυτό.
O Γκυ ( Μισέλ) Σωνιέ μελετά και σχολιάζει στο παρόν βιβλίο τα σπουδαία έργα της Μέλπως Αξιώτη: Δύσκολες νύχτες, Θέλετε να χορέψομε Μαρία;, Εικοστός αιώνας, Tο σπίτι μου, H Κάδμω, καθώς και τις ποιητικές ενότητες Σύμπτωση, Κοντραμπάντο και Θαλασσινά.

[Απόσπασμα από κείμενο σε ιστοσελίδα του εκδότη]