Νεοελληνικός διαφωτισμός
Φιλοσοφικές προσεγγίσεις
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-01-1240-5
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 17.92 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
23 x 17 εκ, 541 γρ, 334 σελ.
Περιγραφή

Είναι οριστικώς πλέον πιστοποιημένο ότι τα γενικά πλαίσια του φιλοσοφικού status του Νεοελληνικού Διαφωτισμού αντιστοιχίζονται με τα πλαίσια της φιλοσοφίας του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και δείχνουν την άμεση σχέση αλλά και την επίδραση που δέχθηκε η νεοελληνική σκέψη από την ευρωπαϊκή. Η εδραία όμως αυτή θέση δεν πρέπει να οδηγήσει σε μια αποκλειστική, γραμμική και μονοσήμαντη διάσταση της διασύνδεσης των δύο διαφωτισμών με ισχυρό πομπό τον ευρωπαϊκό και ευήκοο ή βαρήκοο δέκτη τον νεοελληνικό. Αντίθετα, υποστηρίζουμε ότι εκτός από την πλούσια πηγή του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού έτρεξαν και άλλα νάματα προς το ρεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, τα οποία εκπήγασαν από μια δυσχερή και προβληματική συνέχεια της νεοελληνικής σκέψης. Σταθερό πάντως χαρακτηριστικό της φιλοσοφίας του Νεοελληνικού Διαφωτισμού είναι η σταδιακή αλλαγή του οντολογικού πλαισίου και η δυναμική στροφή της φιλοσοφίας προς τις φυσικές επιστήμες. Η στροφή αυτή απαιτεί αναμφιβόλως την εγκατάλειψη της αριστοτελικής λογικής αλλά και της μετέπειτα καρτεσιανής νοησιαρχίας και την αντικατάστασή τους από μια εμπειρική-πειραματική μέθοδο. Η τελευταία συνδέει άρρηκτα τη φυσική με τη φιλοσοφία, ως "φυσική" ή "πειραματική φιλοσοφία", και οδηγεί στον Ι. Newton και τον J. Locke. Αλλά η σύνδεση αυτή της φιλοσοφίας με τις φυσικές επιστήμες -που θεμελιώνεται στη δυνατότητα αποδειξιμότητας και πρακτικών εφαρμογών- οδηγεί παράλληλα τη φιλοσοφική έρευνα στη σύνδεσή της με την πρακτική ζωή. Επομένως έχουμε έναν περιορισμό της μεταφυσικής και μετατόπιση του ενδιαφέροντος, λόγω του πειραματικού χαρακτήρα, στη σύνδεση φιλοσοφίας και κοινωνικής πράξης. Η πρακτικότητα αυτή διατρέχει κάθε έκφανση της ζωής, άρα υπεισέρχεται και στον προσανατολισμό της γνώσης, η οποία πραγματώνει τη φιλοσοφία ως όργανο της γενικής παιδείας που οδηγεί στη χειραφέτηση και τη γενική κριτική και όχι ως ένα συγκεκριμένο σύστημα θέσεων. Έτσι η φιλοσοφία γίνεται "υγιής φιλοσοφία" και επιτυγχάνεται η άρση των προκαταλήψεων και η κατάκτηση της ελευθερίας της φιλοσοφικής σκέψης, το φιλοσοφείν απροκαταλήπτως και ελευθέρως.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. ΔΕΣΜΕΣ ΦΩΤΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΑΡΟΝ
2. Ο ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ
3. ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
4. ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ, ΜΟΙΣΙΟΔΑΞ, ΚΟΡΑΗΣ
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ
2. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
3. ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
4. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
5. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ
6. Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ ΠΕΡΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ ΩΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΙΩΝΤΩΝ
7. ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΠΕΡΙ ΕΥΘΑΝΑΣΙΑΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ
8. Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΤΟΥ ΜΟΙΣΙΟΔΑΚΑ ΚΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
9. Ο ΔΑΝΙΗΛ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ ΩΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ
10. ΟΙ «ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΗΣ» ΩΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΔΑΜΑΝΤΙΟ ΚΟΡΑΗ
11. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ «ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑΣ» ΚΑΙ ΤΗΣ «ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ» ΣΤΟΝ Κ. Μ. ΚΟΥΜΑ
12. Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΟ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΑΡΒΑΡΗ
13. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΜΜΗΤΑΣ ΚΑΙ ΘΕΟΚΛΗΤΟΣ ΦΑΡΜΑΚΙΔΗΣ. ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ ΣΤΟΝ ΥΣΤΕΡΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ
14. ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΔΙΑΚΟΝΟΥ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ
15. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΥΦΡΟΝΙΟΥ-ΡΑΦΑΗΛ ΠΟΠΟΒΙΤΣ
16. Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΛΗΜΜΑΤΑ ΛΕΞΙΚΟΥ
ΑΘΕΙΑ, ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ, ΔΕΙΣΜΟΣ, ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟΣ, ΕΜΦΥΤΟΙ ΙΔΕΑΙ, Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ CONDILLAC, ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ν. ΔΑΡΒΑΡΙΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΑΡΔΑΛΑΧΟΣ
ΠΡΩΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ΠΗΓΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ