Η Μονή του Οσίου Λουκά του Στειριώτη, σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων νοτίως του χωριού Στείρι, είναι ένα καλοζυγισμένο συγκρότημα ναών, αυλών και μοναστηριακών κτηρίων, απλωμένο σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία, στις νοτιοδυτικές υπώρειες του Ελικώνος, με ολάνθιστες, κατά τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο, αμυγδαλιές. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι πρόκειται για το σημαντικότερο μνημείο του ελλαδικού χώρου της μεσοβυζαντινής εποχής. Μνημείο ουσίας για την ιστορική περίοδο κατά την οποία πραγματοποιήθηκε - από τα μέσα του 10ου αι. έως τα μέσα περίπου του 11ου αι. - δηλαδή κατά την ύψιστη περίοδο της βυζαντινής ισχύος. Σημαντικό όμως και για την πρωτοποριακή καλλιτεχνική σπουδαιότητά του, που έγκειται στο γεγονός ότι κυοφόρησε νέες τάσεις πρωτότυπες τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και σε θέματα καλλιτεχνικής παρουσίας· σημαντικό επίσης και για το μέγεθος και την λαμπρότητα με την οποία παρουσιάζονται οι νέες αυτές καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες. (. . .)

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]