Μνήμες
Ατομικές, κοινωνικές, ιστορικές
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-02-2837-3
Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 9/2012
Ελληνική, Νέα
€ 21.20 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 535 γρ, 296 σελ.
Περιγραφή

Η μνήμη είναι μια κοινωνική δραστηριότητα και το περιεχόμενό της συνκατασκευάζεται στη σχέση μας με τους άλλους. Οι μνήμες -ατομικές, κοινωνικές, ιστορικές- αφορούν τις αναπαραστάσεις του παρελθόντος. Είναι κοινωνιοψυχολογικά, επικοινωνιακά οικοδομήματα που καθορίζουν και καθορίζονται από την ταυτότητα των δρώντων υποκειμένων και επηρεάζονται από τα χωρο-χρονικά πλαίσια μέσα στα οποία εγγράφονται.
Η ανθρώπινη μνήμη επιλέγει να θυμάται και αποφασίζει να λησμονά. Η μνήμη είναι επιλεκτική και χρησιμοποιεί στρατηγικές για τη σύσταση του περιεχομένου της, ξεχνάει και θυμάται ό,τι θέλει, ό,τι της διασφαλίζει τη ακεραιότητα στο παρόν. Η μνημοσύνη και η λησμοσύνη, δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, συγκροτούν τη μνήμη. Λογοκρισία, υπερβολή, έκπτωση, αλλαγή νοήματος, απώθηση, ωραιοποίηση δυσάρεστων ενθυμήσεων απαλλαγμένων από το άγχος, τη στεναχώρια και τη ντροπή, είναι μερικοί από τους μηχανισμούς που παρεμβαίνουν στη μνημονική διαδικασία.
Τα συν-μνημονευμένα εθνικά ή οικογενειακά γεγονότα δηλώνουν την υπαγωγή των ατόμων στην εθνική ή οικογενειακή ομάδα. Οι μνήμες των Ελλήνων επικεντρώνονται στην αρχαιότητα και στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Αυτή η μνήμη καταγωγής καθορίζει το σήμερα και το είναι των Ελλήνων και συνοδεύεται από συναισθήματα περηφάνιας, δέους, σεβασμού, συγκίνησης και ασφάλειας. Αυτή η απαρχή από τους αρχαίους Έλληνες προσδιορίζει την εθνική ομάδα, τη διαφοροποιεί από τις άλλες και διασφαλίζει τη διατήρηση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Πρόλογος τέταρτης έκδοσης
Πρόλογος
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ. ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟ-ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑΤΟΣ
1 Γνωστική και κοινωνική διάσταση της μνήμης
2 Ατομική, κοινωνική, ιστορική μνήμη και κοινωνικά πλαίσια
Σχέσεις ατομικής, κοινωνικής και ιστορικής μνήμης
Τα κοινωνικά πλαίσια της μνήμης
3 Μνήμη και αναπαραστάσεις
Η αλληλένδετη σχέση τους
Διαδικασία σχηματισμού
Δομική προσέγγιση
Περιγραφική και συναισθηματική διάσταση
Αναπαραστασιακή και επιστημονική σκέψη vs κοινωνικής και ιστορικής μνήμης
4 Μνήμη και ταυτότητα
5 Μνήμη και σχέσεις με το χρόνο και το χώρο
Ο χρόνος
Ο χώρος
6 Το α-ληθές και το αν-α-ληθές
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΝΗΜΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ
1 Μέθοδοι και τεχνικές
2 Ιστορία και μνήμες
Ελλάδα
Ιστορικά γεγονότα Ελλάδας
Τρίπτυχο ιστορικών γεγονότων: Περηφάνια - Ντροπή - Δράμα
Ένα συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός: η εξέγερση του Πολυτεχνείου
Σύμβολα της Ελλάδας
Το ένδοξο παρελθόν και το ποταπό παρόν
3 Ατομικές, κοινωνικές και ιστορικές διαστάσεις της μνημόνευσης
Γεγονότα της Ελλάδας από το 1940 έως σήμερα
Σημασιολογική μνήμη των γεγονότων
4 Αυτοβιογραφικές αναμνήσεις
Προσωπική μνήμη
Οικογενειακή μνήμη
5 Μνήμη και α-μνησία: Προσωπική και ιστορικο-εθνική εμπλοκή
Ατομική μνήμη
Ατομική λήθη
Ιστορική μνήμη
Ιστορική λήθη
Επίλογος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
Ερωτηματολόγια
Βοηθητικοί πίνακες
Βιβλιογραφία