Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται κείμενα που αναφέρονται σε τρείς αλληλένδετες δέσμες θεμάτων - στα νέα ζητήματα της πολιτικής, στις ευρωπαϊκές εξελίξεις και στις σχέσεις Ελλάδας και ευρωπαϊκής ενοποίησης. Οι αγωνίες της μετριοπαθούς αριστεράς για όλα αυτά κατέχουν περίοπτη θέση, αλλά δεν μονοπωλούν το ενδιαφέρον, δεδομένου ότι, μετά από όσα συνέβησαν και συμβαίνουν, τις ίδιες αγωνίες μοιράζεται ένα ευρύτατο φάσμα, που περιλαμβάνει φιλελεύθερους και συντηρητικούς.
Οι εξελίξεις στον κόσμο και στην Ευρώπη αλλάζουν συνεχώς τις ευθύνες κυβερνήσεων και πολιτικών δυνάμεων. Οι τελευταίες υποχρεούνται ν` απαντήσουν στις προκλήσεις που προκύπτουν από το άνοιγμα των αγορών (είτε αυτό μας αρέσει είτε όχι), τη δαιδαλώδη λειτουργία των υπερεθνικών θεσμών και την φθορά ιδεολογικών σχημάτων, που κάποτε λειτουργούσαν ως σημεία προσανατολισμού. Το ερώτημα που ανανεώνεται συνεχώς στα κείμενα του τόμου αυτού είναι αν κυβερνήσεις και πολιτικές παρατάξεις απαντούν πράγματι στις προκλήσεις ή απλώς υπεκφεύγουν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Συνεπώς, τα κείμενα ανατέμνουν κριτικά τρέχουσες πολιτικές και την ρητορική που συνήθως τις συνοδεύει. Και συχνά, επιζητούν να δείξουν το χάσμα που χωρίζει τον επίσημο λόγο και τις επίσημα διακηρυσσόμενες προθέσεις από τους πραγματικούς προσανατολισμούς στην πράξη. Σε απλά ελληνικά, το χάσμα αυτό λέγεται πολιτική υποκρισία.
Για το σύνολο των κειμένων υιοθέτησα τον όρο δοκίμια, που σημαίνει, σύμφωνα με την ψυχρή διατύπωση του λεξικού, `γραπτά μικρής εκτάσεως αναφερόμενα σε ειδικά θέματα`. Παρουσιάσθηκαν σε ημερίδες και διεθνή συνέδρια ή δημοσιεύθηκαν στις εφημερίδες Καθημερινή και Ελευθεροτυπία και στα περιοδικά Οικονομικός Ταχυδρόμος, Επίκεντρα και Ευρωπαϊκή Έκφραση, ως επί το πλείστον κατά τη διάρκεια του 1997. Δεν παραλείψαμε φυσικά τις απαραίτητες για την τωρινή έκδοση ελάχιστες αναθεωρήσεις.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην Επιτροπή Ερευνών του ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, η οποία υποστήριξε ερευνητικό πρόγραμμα για τις Ευρωπαϊκές εξελίξεις. Από το πρόγραμμα προήλθε μέρος των συνεισφορών του τόμου αυτού στη δημόσια συζήτηση.
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]
