Ακόμα και με τη μορφή στην οποία μας έχει περιέλθει, η βυζαντινή ιστοριογραφία απηχεί τις διαδοχικές φάσεις των σχέσεων Βυζαντίου και Δύσης. Οι διαδοχικές αυτές φάσεις σχέσεων με τη Δύση απεικονίζουν τη μεταβολή της αρχικής βυζαντινής πολιτικής ιδεολογίας και τη συνακόλουθη διαίρεση της βυζαντινής ιστοριογραφίας σε δύο κύριες ιδεολογικές τάσεις: την τάση της απόλυτης οικουμενικότητας και την τάση της περιορισμένης οικουμενικότητας. Ολόκληρη η βυζαντινή εξωτερική πολιτική ασκείται στο όνομα είτε της απόλυτης είτε της περιορισμένης οικουμενικότητας, ανάλογα με την πολιτική παράταξη που βρίσκεται στην εξουσία.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]